دربارهء ما
تاریخچه راهیان نور
در واقع سابقه راهيان نور به همان سال های ابتدايی جنگ بازمی گردد. پس از آزادسازی اولين سرزمين های اشغالی در شمال خوزستان ، از سال 1361 ، عده ای به بازديد از جبهه های جنگ شتافتند. بيشتر اين مسافران ، خانواده های شهدا به شمار می رفتند. آنها دوست داشتند با حضور در اين مناطق ، ياد و خاطره شهيدشان را گرامی دارند. سياست مردان و مديران ارشد نظام و نمايندگان مجلس نيز از ديگر مسافران راهيان نور در سال های دفاع مقدس بودند. آنها در قالب کاروان های کوچک ، از جبهه ها بازديد کرده و از نزديک با رزمندگان ديدار می کردند. نويسندگان ، هنرمندان و بازاريانی که در پشت جبهه همواره يار و ياور رزمندگان بودند نيز در سالهای دفاع مقدس به جبهه ها سفر می کردند و مدت کوتاهی را در سنگرها و سوله ها ، در کنار رزمندگان می گذراندند. اين حضور، هيچ گاه در زمان جنگ دامنه گسترده ای نيافت. چرا که مراقبت از جان بازديدکنندگان در بيشتر جبهه های جنگ ، کاری دشوار و شايد محال بود. تنها رزمندگان و فرماندهان دوران جنگ بودند که هر ازگاهی با سماجت ، محدوديت های تردد در اين مناطق را ناديده گرفته و به بازديد جبهه های جنگ می رفتند. اما پس از مدت اندکی ، سازمان های فرهنگی سپاه پاسداران ، ارتش و نيروهای مسلح نيز وارد ميدان شدند و با روی باز به رونق يافتن راهيان نور کمک بسياری کردند.
بعد از پایان دفاع مقدس گروه های مردمی خود جوش متشکل از رزمندگان شکل گرفت که در ایامی خاص نظیر عید نوروز، ایام محرم و ... کارون هایی را برای بازدید از مناطق جنگی سامان می دادند و محل هایی نظیر یادمان های فعلی شلمچه، اروند کنار و فتح المبین مورد بازدید این کاروان ها قرار می گرفت. این روند تا سال 1376 ادامه پیدا کرد.
پس از سال 1376 بسیج دانشجویی از ظرفیت های اردوهای راهیان نور استفاده کرد و اعزام کاروان های دانشجویی شروع شد و سپس بسیج محلات نیز شروع به اعزام کاروان هایی نمودند. سفر مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای در تاریخ 8/1/78 به یادمان شلمچه و حضور در میان زائران راهیان نور باعث شد توجه ویژه ای به موضوع راهیان نور در نیروهای مسلح بوجود آید، همچنین استقبال مردم از راهیان نور نیزگسترده تر شد. بطوری که در تاریخ 12/12/78 دستورالعملی مبنی بر تشکیل ستاد هماهنگی راهیان نور با مسئولیت و ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس از سوی ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ گردید در این دستور العمل به 21 محل جهت بازدید کاروان های راهیان نور اشاره شده است.
در سال 1379 اولین برنامه های رزم شب در پادگان میشداغ توسط ارتش اجرا شد که مورد استقبال چشمگیر زائران قرار گرفت همچنین ارتش با در اختیار قرار دادن سه پادگان برای اسکان زائران کمک بزرگی به گسترش راهیان نور نمود.
حضور مجدد مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای در تاریخ 9/1/81 در میان زائران راهیان نور و حضور در یادمان دوکوهه نشان از تاکید ویژه ایشان بر گسترش و توسعه راهیان نور داشت.با رشد چشمگیر حضور ملت شهیدپرور در این مناطق مقدس، وجود تشکیلاتی برای ساماندهی،نظام بخشی ، هدایت و نظارت و پشتیبانی از این حماسه عظیم ضروری به نظر می رسید که در سال 1384 و با ابلاغ رهبر فرزانه انقلاب در قالب اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ستاد مرکزی راهیان نور ماموریت خود را از سر گرفت .به همین منظور ستاد مرکزی راهیان نور با هدف ساماندهی به وضعیت راهیان نور در سال 1383 ذیل ساختار بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس تعریف و در سال 1384 ستاد مرکزی راهیان نور تأسیس شد و ریاست ستاد مرکزی راهیان نور به عهده سردار ،ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس قرار گرفت و برادر بسیجی حاج حسین یکتا به عنوان دبیر ستاد مرکزی انتخاب شد. ستاد مرکزی با در اختیار گرفتن ساختمان فعلی و منابع انسانی و منابع مالی به حرکت فرهنگی راهیان نور شتاب بیشتری داد.
ستاد مرکزی راهیان نور به صورت متمرکز، امر مدیریت یادمان ها، زائرین، راویان و خادمین را برعهده گرفت و با استفاده از ظرفیت سپاه و بسیج درحوزه اعزام وکمک ارتش توانست به گسترش راهیان نورکمک شایانی نماید.
سفر مجدد مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای به راهیان نور در 5/1//85 و حضور در یادمان دهلاویه با توجه به تغییر ریاست جمهور باعث شد توجه گسترده تری در دولت بوجود آید به طوری که در سال 1386 برای پیشبرد هر چه بهتر راهیان نور، نماینده تام الاختیار رئیس جمهور و نمایندگان تام الاختیار تمامی وزارتخانه ها در امر راهیان نور معرفی شدند. همچنین در این سال ردیف بودجه ای مستقل برای راهیان نور تصویب گردید.
در سال 1388 نگهداری و بهره برداری از یادمان های دفاع مقدس به سپاه و بسیج، ارتش و ناجا واگذار گردید و با عث توسعه ساختاری راهیان نور در نیروهای مسلح گردید به طوری که قرارگاه مرکزی راهیان نور سپاه و بسیج، قرارگاه مرکزی راهيان نور آجا، قرارگاه مرکزی راهيان نور ناجا و ستاد مرکزی راهيان نور حوزههای علميه کشور تشکیل شد. از این پس ستاد مرکزی راهیان نور با تشکیل شورای سیاست گذاری راهیان نور و کارگروه های تخصصی ده گانه راهیان نور به در حوزه سیاستگذاری، هدایت کلی، هماهنگی عملی و نظارت ورودی جدی نمود.
در تاریخ 11/1/89 مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای ضمن حضور در یادمان فتح المبین با ابراز خرسندی از حرکت راهیان نور و تاکید ایشان بر توسعه آن؛ باعث شد راهیان نور از امری فصلی و مختص به بازه زمانی اسفند و فروردین ماه خارج شود و راهیان نور غرب و شمالغرب در دستور کار قرار گیرد به طوری که محدوده سرزمینی راهیان نور از استان خوزستان به پنج استان مرزی کشور(خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی) تغییر یافت.
تأثیرات فرهنگی راهیان نور بر نسل جوان کشور و آَشنایی ایشان با ارزش های والای انقلاب اسلامی باعث شد تا اردوهای راهیان نور از سال 1390 در قالب محتوای آموزشی وارد مدارس کشور شود و به عنوان دوره عملی درس آمادگی دفاعی دبیرستان قرار گیرد.
سند ملی راهیان نور کشور
سند ملی راهیان نور کشور
شماره۳۳۱۳/۱/۴۴۶/۱۴ ۱۳۹۷/۱/۲۶
مدیرمسئول محترم روزنامه رسمی کشور برابر ماده ۳ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) و اختیارات تفویضی معظم له، یک نسخه «سند ملی راهیان نور کشور» مشتمل بر ۳۲ برگ در ۷ فصل و ۹ ماده و ۳۸۷ بند که در تاریخ ۱۳۹۶/۱۱/۲۶ به تصویب هیأت امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می گردد.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح سرلشکر پاسدار ـ محمد باقری
مقدمه: حرکت فرهنگی انقلاب اسلامی و حفظ مسیر بالندگی آن نیازمند سرمایه گذاری، ترویج و تبلیغ درست مؤلفه های تأثیرگذار و فرهنگ ساز تاریخ آن است. جریان عظیم فرهنگی راهیان نور یکی از پرمخاطب ترین عرصه های فرهنگی کشور با تأثیرگذاری مثبت در فرهنگ عمومی جمهوری اسلامی ایران است و از کارآمدترین و مؤثرترین راه های مقابله با جنگ نرم دشمن و استفاده از ثروت غنی و سرچشمه قوی دوران دفاع مقدس است.جاذبه شهدا و موضوعات فرهنگی مرتبط با دفاع مقدس، بستری پاک و مقدس را برای جوانان و نوجوانان این مرز و بوم و سایر نقاط جهان فراهم آورده تا در گذر تاریخی آن، با مفاهیم ارزشی جهاد در راه خدا و ایستادگی و مقاومت در برابر سلطه گران جهانی آشنا سازد.
لازمه بهره گیری از این فرصت، برخورداری از یک سند ملی بالادستی و برنامه هایی جامع می باشد که مورد وثوق کلیه سازمان ها و دستگاه های لشکری وکشوری و نهادهای عمومی و مردمی در حوزه راهیان نور کشور قرار گیرد. این سند تلاش دارد با بهره گیری از اسناد بالادستی و ترسیم چشم انداز ها، تعیین اهداف و... امکان بهره گیری حداکثری را از جریان عظیم فرهنگی راهیان نور برای تداوم و ارتقاء فرهنگ انقلابی ـ اسلامی ایران عزیز را فراهم نماید.
فصل اول: کلیات
ماده۱ـ قوانین اسناد بالادستی
این اسناد پشتوانه قانونی و لزوم پرداختن به موضوع راهیان نور به عنوان یک وظیفه قانونی برای متولیان امر تأکید داشته و مسیرهای قانونی تقویت این حرکت مبارک را برای متولیان فراهم می سازد .
۱ـ تدابیر حضرت امام خمینی (ره): حضرت امام خمینی (ره) در تاریخ ۱۳۶۷/۰۷/۱۱ درباره حفظ بخش هایی از مناطق جنگی دوران دفاع مقدس برای بازدید مردم فرمودند: «حفظ و نگهداری ترکیب یک یا چند شهر خراب شده در جنگ به منظور ترسیم علنی تجاوز دشمنان علیه انقلاب و کشورمان و نشان دادن قدرت دفاع و مقاومت قهرمانانه ملت که آیندگان فقط به اسناد و نوشتهها بسنده نکنند. البته این کار با رضایت کامل صاحبان املاک و با ایجاد شهرهای مجاور باید انجام شود.» (صحیفه امام، ج۲۱، ص: ۱۵۹)
۲ـ تدابیر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی): حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) در تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۶ درباره اهمیت و ضرورت راهیان نور فرمودند:
■ راهیان نور یک فنّاوری است؛ این یک فنّاوری است برای استفاده از این ثروت عظیم [هشت سال دفاع مقدس]؛ این معدن طلای عظیمی که در اختیار ما است. یک چنین حرکت عظیمی است.این را باید خیلی قدر دانست؛ این راهیان نور کار بسیار بزرگ و مهمّی است؛ سعی کنید این کار را درست انجام بدهید.
■ راهیان نور عاملی برای جلوگیری از فراموش شدن ارزش ها و درس های دوران دفاع مقدس است.
■ استفاده از هر ثروت و گنجی نیازمند فناوری است. راهیان نور در واقع فناوری استفاده از ثروت عظیم و معدن طلای دوران دفاع مقدس است .
■ به گونه ای برنامه ریزی کنید که بازدیدکنندگان از مناطق عملیاتی دفاع مقدس، بعد از بازگشت، پیوندی ناگسستنی با این حادثه ی مهم و ارزش های آن پیدا کنند .
■ گزارشگری برای راهیان نور با گزارشگری برای گردشگران معمولی بسیار متفاوت است زیرا در راهیان نور، محتوا باید مملو از تبیین و بیان حقایق، معرفت و نقاط برجسته دوران دفاع مقدس باشد. البته این موضوع به معنای اغراق گویی در مورد دفاع مقدس نیست بلکه باید دشواری ها و برخی ناکامی ها در کنار موفقیت ها و نقاط قوت فراوان دوران دفاع مقدس بیان شود .
■ هر یک از استان های خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی ارزش و جایگاه خود را دارند که باید برای بازدیدکنندگان بیان شود ضمن آنکه مردم این استان ها نیز باید مورد توجه و پشتیبانی قرار گیرند زیرا اگر حمایت های مردم این استان ها نبود، کار جنگ پیش نمی رفت.
۳ـ بندهای (ب) و (د) ماده (۳) و بند (ک) ماده (۹) اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا.
۴ـ بند (۶۸) سیاست های کلان ابلاغی مقام معظم رهبری در تدوین برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور.
۵ـ ماده (۸۶) قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی.
ماده۲ـ تعاریف و اختصارات
ستادکُل: ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران.
بنیاد: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس.
آجا: ارتش جمهوری اسلامی ایران.
سپاه: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
ناجا: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
جهاد: وزارت جهاد سازندگی که به موجب قانون به وزارت جهاد کشاورزی تغییر نام یافته است.
ستاد مرکزی: ستاد مرکزی راهیان نور کشور که زیر مجموعه ی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بوده و رئیس بنیاد نیز رئیس ستاد مرکزی راهیان نور کشور می باشد .
شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور: متشکل از نماینده ی تام الاختیار رئیس جمهور، نمایندگان تام الاختیار وزرا و رؤسای سازمان های ذی ربط کشوری و نیروهای مسلح و فرماندهان قرارگاه های یازده گانه راهیان نور می باشد که با مسئولیت رئیس بنیاد به عنوان رئیس ستاد مرکزی سیاست های اجرایی راهیان نور کشور را تصویب و ابلاغ می نماید.
شورای هماهنگی و پشتیبانی از راهیان نور کشور: متشکل از نمایندگان تام الاختیار وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها و دستگاه های اجرایی و نیروهای مسلح می باشد که با مسئولیت دبیر ستاد مرکزی هماهنگی های لازم و پشتیبانی از راهیان نور را تصویب و ابلاغ می نماید.
راهیان نور: جریانی خود جوش، مردمی و بین نسلی با هدف ترویج فرهنگ دفاع مقدس و ارزش های جهاد، ایثار، مقاومت و شهادت با حضور و بازدید از مناطق عملیاتی و یادمان های دفاع مقدس
روایتگری: بیان مستند، مستدل و مناسب حماسه های دوران دفاع مقدس برای زائران راهیان نور.
راوی/راویان: به فرد یا افرادی آموزش دیده برای روایتگری گفته می شود که نسبت به روایت تاریخ، حماسه ها و بیان سیره شهدا و رزمندگان دوران دفاع مقدس می پردازد و پاسخگوی سوالات و شبهات زائرین در موضوعات دفاع مقدس می باشد.
مُبلغ/مبلغین: فردی روحانی است که پس از طی دوره های تبلیغ و با مجوز شبکه مبلغین راهیان نور کشور به نشر و تبلیغ معارف دینی، جهادی و ارائه خدمات فرهنگی و پاسخگویی به سوالات شرعی و شبهات زائرین در کاروان ها، اردوگاه ها و یادمان های دفاع مقدس فعالیت می نماید.
خادم/خادمین: به فرد یا افرادی اطلاق می گردد که به صورت داوطلبانه نسبت به ارائه راهنمایی و خدمات به زائران راهیان نور و انجام امور مربوط به یادمان داری و زائرگردانی می پردازند و از طریق شبکه خادمین راهیان نور معرفی و به کار گرفته می شوند.
زائر/زائرین: به فرد یا افرادی گفته می شود که برای آشنایی با تاریخ حماسی و فرهنگی رزمندگان ایران اسلامی در ۸ سال دفاع مقدس، سیره و سبک زندگی شهداء و رزمندگان و بازدید از مناطق عملیاتی استان های مرزی و یادمان ها و سایر اماکن راهیان نور به صورت کاروانی یا انفرادی سفر می کنند.
یادمان: به مکانی گفته می شود که یک رویداد مهم نظامی، حماسی یا عملیاتی توسط رزمندگان ایران اسلامی در آنجا به وقوع پیوسته و یا یک یا چند شخصیت برجسته دفاع مقدس در آن محل به شهادت رسیده باشند و مقصد کاروان ها و زائرین راهیان نور به شمار می رود.
بنای یادبود: سازه یا نماد مفهومی مرتبط با دفاع مقدس است که به منظور زنده نگهداشتن یاد حماسه ها و ایثارگری رزمندگان ایران اسلامی در دوران هشت سال دفاع مقدس، بنا گردیده و مورد بازدید زائرین راهیان نور قرار می گیرد .
فصل دوم: مبانی، ارزش ها و اصول
۱ـ حاکمیت ارزش های اسلامی، انقلابی، تفکر بسیجی و فرهنگ برآمده از دفاع مقدس در تمامی برنامه ها و اقدامات مرتبط با راهیان نور
۲ـ فرهنگ محوری؛ توجه به فرهنگ اسلامی، ملی و دفاعی مبتنی بر آموزه های قرآنی که منجر به ارتقاء جایگاه معنوی انسان ها در نزد خداوند و جامعه می شود .
۳ـ ولایتمداری؛ ولایتمداری تجلی ولایت و حاکمیت خدا و استمرار ولایت رسول خدا و ائمه معصومین در تمام لحظات زندگی از طریق تقید دائمی به اوامر و نواحی ولی امر مسلمین مبتنی بر ارادت قلبی
۴ـ عقلانیت، صداقت و پرهیز از دروغ و انحراف؛ ارزش های ذکر شده از اصول و ارزش های اصلی فرهنگی در نظام ولایی ایران اسلامی می باشند و در برنامه های راهیان نور به عنوان ارزش های اولیه مورد توجه دائمی است .
۵ ـ بصیرت انقلابی؛ دفاع مقدس و فرهنگ و ارزش های آن، برآمده از بصیرت انقلابی رزمندگان اسلام بود و راهیان نور تلاش برای استمرار این بصیرت در نسل های جدید است .
۶ ـ ایثار؛ کلمه ایثار به معنای بذل و گذشت کردن از حق خود برای دیگران و به نفع دیگران، و ترجیح دیگران به خود است.در ایثار، خیرخواهی نهفته است، به همین دلیل مقابل خودخواهی قرار می گیرد. ایثار، از خود گذشتگی و مقدم داشتن دیگران بر خود که ازجمله ارزش های متعالی دین مبین اسلام می باشد.حقیقت ایثار یعنی برتری بخشیدن و مقدم داشتن آن چیزی که فضیلت دارد.
۷ـ جهاد؛ جهاد، تلاشی است، جهت تحقق آرمان ها و مقاصد الهی از طریق فراهم آوردن زمینه ها و عوامل تحقق آنها و رفع موانع و انجام تکلیف در موقعیت های خاص. البته اصل تکلیف را خدا، پیامبر، ائمه معصومین و ولی فقیه زمان مشخص می کند و تابع احساس درونی یا منافع افراد نیست.
۸ ـ شهید/شهادت؛ شهادت در لغت به معنای گواهی دادن و کشته شدن در راه خدا است. شهید کسی است که در راه خدا کشته شده است. در آیات قرآن کریم، کلمه شهید به معنی «کشته شده در راه خدا» می باشد (نساء/۶۹).
۹ـ فرهنگ شهادت؛ عبارت است از مجموعه آگاهی ها، باورها، آداب و اعتقادات و اعمالی که موجب وصل انسان به عالی ترین و والاترین درجه کمال، یعنی مرگ آگاهانه در راه خدا می گردد. هرگونه آثار مادی و معنوی باقیمانده از شهدا، بخشی از این فرهنگ می باشد. فرهنگ شهادت، مجموعه آثار، اصول و معارف برآمده از حیات معنوی شهیدان راه خدا و مبین سیره عملی آنها است.
۱۰ـ دفاع مقدس؛ مجموعه مقاومت ها، مجاهدت ها، حماسه ها، پایمردی ها، فعالیت ها و اقداماتی است که توسط ملت ایران و رزمندگان و نیرو های مسلح جمهوری اسلامی ایران در ۸ سال دفاع مقدس در برابر تهاجم رژیم بعثی صدام، استکبار جهانی، گروهک های تکفیری و ضد انقلاب (منافقین، کوموله و...) برای دفاع از جمهوری اسلامی ایران، ارزش های اسلامی و مظلومان جهان و جهان اسلام به انجام رسیده است .
۱۱ـ هدایت و راهبری؛ مدیران برنامه های راهیان نور با پرهیز از تصدی گری های غیر ضروری، نقش اصلی خود را بر هدایت و راهبری برنامه های فرهنگی در جهت تقویت فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس متمرکز می نمایند .
۱۲ـ خلاقیت و نوآوری؛ برای شکوفایی و بالندگی راهیان نور، برنامه های خلاقانه و نوآورانه یکی از ارزش های حاکم بر مدیریت آن است .
۱۳ـ مهرورزی و کرامت انسانی؛ محبت بهترین بستر برای انتقال ارزش ها با انتخاب قالب های متناسب با موضوعات ارزشی و فرهنگی است و حفظ کرامت انسان ها، جاذبه راهیان نور را برای همیشه حفظ می کند .
فصل سوم: چشم انداز و تصویر مطلوب
ماده۳ـ چشم انداز
با اتکال و استعانت از درگاه خداوند متعال: «راهیان نور مهمترین جریان فرهنگی کشور است که تجلی گاه فرهنگ انقلابی و ارزش های تعالی بخش دفاع مقدس است که منجر به نهادینه سازی فرهنگ دفاع مقدس، جهاد، مقاومت، ایثار و شهادت، ارتقاء سرمایه اجتماعی، نشر ارزش های دفاع مقدس و صیانت از دستاوردهای آن می شو د.»
ماده۴ـ تصویر مطلوب
تصویر مطلوب از راهیان نور کشور در افق چشم انداز ۱۴۰۴ عبارت است از:
۱ـ مقوم انقلاب اسلامی و اقتدار ملت ایران در مقابله با جنگ نرم و عملیات روانی دشمنان جمهوری اسلامی ایران
۲ـ توانمند در انتقال فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس به نسل آینده.
۳ـ حاکمیت فرهنگ اسلامی، انقلابی و معارف دفاع مقدس در تمام سطوح راهیان نور.
۴ـ برخوردار از توان نرم افزاری و سخت افزاری در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در پاسخگویی به نیازهای مخاطبان برای حفظ و نشر آثار و ارزش های دفاع مقدس
۵ ـ توانمند در تربیت انسان ها و کادرسازی در تراز انقلاب اسلامی
۶ ـ تأثیرگذار مثبت در فرهنگ عمومی جمهوری اسلامی ایران و مقوم فرهنگ دفاعی کشور
۷ـ توانمند و هم افزا در گفتمان سازی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی سیاستگذار، هماهنگ کننده، حمایت گر و هدایت کننده و ناظر در تربیت معنوی و اخلاقی مخاطبان راهیان نور در سطح ملی و فراملی و توانمند در جریان سازی فرهنگی کشور
۸ ـ دارای نظامی جامع، هدفمند، کارآمد، هوشمند، مسئول و هم افزا در کشور
۹ـ بهره مند از نیروی انسانی مؤمن، ایثارگر، انقلابی، متخصص، مسئولیت پذیر، کارآمد، با انگیزه، فعال و برخوردار از توانمندی های مورد نیاز و روزآمد، در اداره جریان عظیم راهیان نور
۱۰ـ برخوردار از قوانین و مقررات جامع و هماهنگ، روزآمد و شفاف، معطوف به جهاد، ایثار و شهادت مبتنی بر ارزش های اسلامی، قانون اساسی و اسناد بالادستی
۱۱ـ مؤثر در شناساندن دشمنان انقلاب اسلامی به آحاد جامعه و مقوم روحیه استکبارستیزی
۱۲ـ برخوردار از جایگاه مرجعیت برای نشر ارزش های دفاع مقدس، گردشگری تعالی بخش در بستر راهیان نور
فصل چهارم: اهداف و سیاست ها
ماده۵ ـ اهداف
۱ـ زنده نگه داشتن و جلوگیری از تحریف تاریخ، فرهنگ، ارزش ها و دستاوردهای دفاع مقدس .
۲ـ انتقال فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس و انتقال آن به نسل های آینده در سطح ملی و بین المللی.
۳ـ ترویج فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس و ارائه الگوهای دست یافتنی منطبق بر سیره شهدا و فرماندهان.
۴ـ تقویت بصیرت انقلابی، دشمن شناسی، استکبارستیزی و ولایت مداری.
۵ ـ تحکیم پیوند میان مردم و نیروهای مسلح با اتکا به گنجینه عظیم دفاع مقدس.
۶ ـ شناسایی، حفظ و ماندگارسازی آثار و میراث ارزشمند دفاع مقدس در مناطق عملیاتی و یادمان های دفاع مقدس
۷ـ فراگیر شدن حرکت راهیان نور و ایجاد یک جریان بزرگ فرهنگی تأثیرگذار بر مخاطب در سطح ملی و فرا ملی
۸ ـ ظرفیت سازی ملی و فرا ملی برای آشنایی همه ایرانیان و غیر ایرانیان به خصوص نسل جوان با حماسه ها، معارف و ارزش های دفاع مقدس همچون ایثار، شهادت و ... در قالب راهیان نور
ماده۶ ـ سیاست ها
۱ـ هماهنگی و هم افزایی در سطح کشور با جذب حداکثری با پرهیز از هرگونه عملکرد گروهی و جناحی در برنامه های راهیان نور
۲ـ نهادینه نمودن برنامه ها و اقدامات راهیان نور از طریق ارائه طرح ها و لوایح حقوقی و قانونی مورد نیاز و پیگیری تا سیر مراحل تصویب و اجرا
۳ـ مرجع سازی ستاد مرکزی در کلیه سطوح سیاستگذاری، برنامه ریزی، هدایت، حمایت و نظارت راهیان نور
۴ـ اولویت بخشی در راهیان نور به اقدامات گروهی وکاروانی با تأکید ویژه بر نوجوانان و جوانان .
۵ ـ نظام مند و برنامه محور شدن کلیه امور مربوط به راهیان نور اعم از زائران، یادمان ها، روایتگری، خادمین، مبلغین
۶ ـ تعمیق و پایدارسازی تأثیرات فرهنگی و معنوی ارزش های دفاع مقدس در زائران راهیان نور
۷ـ بهره گیری هوشمندانه و هدفمند از فناوری های نوین و فضای مجازی در راهیان نور
۸ ـ مسئول سازی و مشارکت دادن همه وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها، نیروهای مسلح و مردم با تعیین سهم و نقش آنها در تحقق اهداف، مدیریت و پیشبرد برنامه های راهیان نور
۹ـ فعال کردن ظرفیت های علمی، پژوهشی، پیشکسوتان، سازمان های مردم نهاد و بخش خصوصی در برنامه های راهیان نور
۱۰ـ فعال کردن استان های میزبان در راهیان نور برای تأمین نیازمندی زائران و کاروان های راهیان نور
۱۱ـ گسترش و پایدارسازی ارتباط با مخاطبان راهیان نور با بهره برداری از فضای مجازی و شبکه اجتماعی
۱۲ـ تأمین امنیت و سلامت هر چه بیشتر زائران و دست اندرکاران راهیان نور .
۱۳ـ بهره گیری از مشارکت و خدمات داوطلبانه جهادی در محرومیت زدایی از مناطق محروم میزبان راهیان نور
فصل پنجم: راهبردها
۱ـ طراحی و استقرار نظام و سامانه جامع اطلاعات، ارتباطات و اطلاع رسانی در حوزه راهیان نور
۲ـ تنوع بخشی و تقویت منابع و اعتبارات مورد نیاز برای توسعه راهیان نور
۳ـ بسترسازی برای پذیرش روز افزون (استقبال مردمی) زائران راهیان نور در بین ساکنین مناطق عملیاتی دفاع مقدس
۴ـ ایجاد جذابیت برای استقبال و حضور بیشتر اقشار مختلف مردم در اردوهای راهیان نور با بهره گیری از فناوری های نوین و شبکه اجتماعی و ارایه خدمات و هدایتگری هدفمند
۵ ـ جلوگیری از هرگونه جریان تضعیف کننده راهیان نور با ماهیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و . ..
۶ ـ سازماندهی، تقویت و حمایت از مؤسسات، تشکل های مردمی و غیردولتی و مشارکت آنها در اجرای برنامه های راهیان نور
۷ـ توسعه و تأمین زیرساخت های راهیان نور از جمله: جاده های دسترسی، محل های اسکان زائرین، امکانات رفاهی و خدماتی متمرکز و بین راهی، حمل و نقل، بهداشت و... به منظور تأمین امنیت، سلامت و بهره وری هر چه بیشتر زائران و دست اندرکاران راهیان نور
۸ ـ گسترش دوره زمانی و محیطی راهیان نور
۹ـ گسترش کمی و کیفی یادمان های دفاع مقدس مبتنی بر طرح های مطالعاتی جامع یادمان ها
۱۰ـ بازآفرینی و تصویرسازی از تاریخ، معارف و ارزش های دفاع مقدس همراه با تقویت جذابیت های زیبایی شناختی و معرفتی
۱۱ـ ایجاد مشارکت فراگیر کلیه دستگاه ها لشکری و کشوری در گسترش کمی و کیفی راهیان نور و مدیریت یادمان های دفاع مقدس با تقویت زیر ساخت های مدیریتی و پشتیبانی
۱۲ـ تعیین وزارتخانه ها، سازمان ها و استان ها به عنوان معین یادمان های مناطق عملیاتی و مرزی دفاع مقدس .
۱۳ـ غنی سازی و تقویت محتوای دینی، فرهنگی، هنری و ادبی برنامه های راهیان نور
۱۴ـ تنظیم و پیگیری برای تصویب قوانین مورد نیاز جهت رفع موانع و تقویت اقدامات مورد نیاز .
۱۵ـ تربیت و تعالی نیروی انسانی مورد نیاز برگزاری راهیان نور از جمله: راویان، مبلغین، خادمین، مدیران کاروان
۱۶ـ اداره امور راهیان نور بر پایه نظام قرارگاهی برای هماهنگی، نظارت و هدایت کلی راهیان نور.
۱۷ـ کاهش حداکثری صدمات و تلفات احتمالی ناشی از اعزام کاروان های راهیان نور در سطح کشور.
فصل ششم: نگاشت نهادی و الزامات
راهیان نور به عنوان یک جریان فرهنگی ملی نیازمند مشارکت و فعالیت های دستگاه های مختلف می باشد.
این سند به سه حوزه شورای سیاستگذاری و ستاد مرکزی راهیان نور کشور، سازمان های نیروهای مسلح و دستگاه های کشوری (دولتی، غیردولتی و مؤسسات مردم نهاد) تقسیم و بر این اساس وظایف آنان تعیین گردیده است.
ماده۷ـ الزامات و وظایف شورای سیاستگذاری و ستاد مرکزی راهیان نور کشور
● الزامات و وظایف اختصاصی شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور:
۱ـ تدوین خط مشی ها و سیاست های کلی راهیان نور و ارسال به هیأت امناء بنیاد برای تصویب و ابلاغ .
۲ـ تصویب سیاست های اجرایی در حوزه راهیان نور .
۳ـ بررسی و تصویب طرح ها، برنامه ها و دستورالعمل های مرتبط با راهیان نور .
۴ـ تصویب آئین نامه داخلی شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور .
۵ ـ تصویب شاخص های عملیاتی برای تحقق اهداف و سیاست های کلی راهیان نور .
۶ ـ نظارت بر عملکرد کلی سازمان ها و نهادهای مرتبط با فعالیت های راهیان نور در سطح کشور .
۷ـ فراهم ساختن زمینه های لازم برای تأمین منابع مالی و تسهیلات مورد نیاز راهیان نور در کشور .
۸ ـ تأیید آئین نامه های مورد نیاز در حوزه راهیان نور کشور در چارچوب قوانین مربوطه و ارسال به هیأت امنای بنیاد برای تصویب .
● الزامات اجرایی ستاد مرکزی راهیان نور کشور:
به منظور اجرا، نظارت، ارزیابی و روزآمدسازی این سند اقدامات زیر انجام خواهد شد:
۱ـ ستاد مرکزی با ایجاد سازوکارهای مشخص ضمن انجام تصمیم گیری های لازم و ابلاغ مصوبات، وظیفه نظارت بر تحقق اهداف این سند و ارزیابی پیشرفت کار راهیان نور را برعهده دارد.
۲ـ ستاد مرکزی موظف است حداکثر ظرف شش ماه پس از تصویب سند، آئین نامه ها و سایر فرآیندهای مأموریت راهیان نور را بر مبنای این سند بازنگری و تکمیل نماید.
۳ـ ستاد مرکزی موظف است معیارها، شاخص ها و اقدامات اجرایی مرتبط با این سند را تهیه و به دستگاه های اجرایی ذیربط ابلاغ نماید.
۴ـ ستاد مرکزی موظف است تمام برنامه ها و سیاست های اجرایی دستگاه ها در زمینه راهیان نور را با سند تطبیق داده و در صورت عدم انطباق، با همکاری بنیاد اقدامات مقتضی را برای اصلاح آنها انجام دهد.
۵ ـ ستاد مرکزی موظف است با توجه به معیارها و شاخص های ابلاغ شده، میزان پیشرفت و عملکرد طرح ها و برنامه های دستگاه های اجرایی و گزارش اقدامات خود را برای اصلاح وضع موجود در فواصل زمانی یک ساله به هیأت امنای بنیاد ارائه نماید.
۶ ـ ستاد مرکزی موظف است هماهنگی های لازم را با ستادکل، دولت و مجلس شورای اسلامی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز و اجرای راهبردها و الزامات این سند را در بودجه های سنواتی انجام دهد.
۷ـ ستاد مرکزی موظف است آئین نامه های جذب، آموزش و به کارگیری «خادمین، مبلغین و راویان» راهیان نور را تدوین و پس از تصویب شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور جهت اجراء ابلاغ نماید.
۸ ـ ستاد مرکزی موظف است این سند را به صورت دوره ای، به روزرسانی نموده و برای تصویب به هیأت امنای بنیاد ارائه نماید.
● وظایف اختصاصی ستاد مرکزی راهیان نور کشور:
۱ـ سیاستگذاری، هماهنگی، حمایت، هدایت و نظارت بر راهیان نور کشور.
۲ـ پیش بینی و برآورد توسعه زیرساخت ها و سامانه های مدیریتی و محتوایی راهیان نور و یادمان ها در قالب برنامه های سالانه و پنج ساله.
۳ـ تصویب و تبادل سند همکاری (تفاهم نامه) با سازمان ها و دستگاه های کشوری و لشکری در حوزه راهیان نور.
۴ـ تشکیل و هدایت قرارگاه های مشترک ستاد مرکزی و معرفی و انتصاب فرماندهان قرارگاه های یازده گانه عملیاتی (آجا ـ سپاه و بسیج ـ ناجا ـ جهاد کشاورزی ـ فرهنگی ـ دانشجویی ـ دانش آموزی ـ حوزه های علمیه ـ رسانه ـ دریایی ـ بین الملل)
۵ ـ مدیریت عمل کلی راهیان نور که در ستاد حسب ضرورت و تصویب ستاد مرکزی برای تحقق اهداف و پیاده سازی سند ضرورت پیدا می کند .
۶ ـ نظارت بر فعالیت ها و اقدامات قرارگاه های تخصصی در حوزه راهیان نور.
۷ـ رصد و پایش مستمر میزان پیشرفت و تحقق سیاست ها و راهبردهای در زمینه راهیان نور.
۸ ـ نظارت ستادی بر نحوه اجرای سند ملی راهیان نور.
۹ـ جریان سازی، گفتمان سازی و تولید محتوای فرهنگی در زمینه انتقال مفاهیم و ارزش های دفاع مقدس با کمک واحدهای سازمانی بنیاد و سایر و نهادهای فرهنگی هنری کشور.
۱۰ـ مسئول سازی و بهره گیری از ظرفیت ها و قابلیت های دستگاه های کشوری و لشکری در امور راهیان نور.
۱۱ـ ایجاد و توسعه الگوها و استانداردهای کمی و کیفی و ضوابط اجرایی مربوط به راهیان نور.
۱۲ـ برنامه ریزی و نظارت بر تربیت، آموزش، بکارگیری و تداوم ارتباط با راویان، خادمین، مبلغان و متولیان راهیان نور.
۱۳ـ انجام حمایت های حقوقی، قانونی و بیمه ای از زائرین، خادمین، راویان، مبلغین، متولیان و مراکز راهیان نورکشور.
۱۴ـ تعامل و ارتباط مستمر با سازمان های نیروهای مسلح، دستگاه های کشوری و سازمان های مردم نهاد.
۱۵ـ برنامه ریزی برای ایجاد و توسعه شبکه های مجازی و اجتماعی و تعامل با گروه های هدف در سطح ملی و بین المللی.
۱۶ـ انسجام بخشی و یکپارچه سازی آمار و اطلاعات راهیان نور کشور.
۱۷ـ تشکیل و فعال سازی کارگروه های تخصصی راهیان نور با حضور نمایندگان سازمان ها و نهادهای ذی ربط.
۱۸ـ حمایت و مشارکت در طراحی و اجرای سامانه افکارسنجی، رصد و پایش جوامع هدف مرتبط با راهیان نور .
۱۹ـ حمایت از پژوهش های علمی و کاربردی در حوزه مأموریت های راهیان نور.
۲۰ـ پیش بینی و انجام اقدامات ستادی برای تأمین امنیت زائرین و کاهش حوادث و مخاطرات مرتبط با راهیان نور .
۲۱ـ اطلاع رسانی و انجام تبلیغات هدفمند با هدف آشنایی جامعه با موضوع راهیان نور.
۲۲ـ ساماندهی، حمایت و بهره گیری از تشکل ها و فعالان مردمی حوزه راهیان نور در سطح کشور.
۲۳ـ نظارت ستادی و تخصصی و ایجاد وحدت رویه در اجرای برنامه های راهیان نور.
۲۴ـ تدوین برنامه های سالانه و پنج ساله براساس دستورالعمل های ابلاغی و سایر اسناد بالادستی.
۲۵ـ تهیه و تدوین روش های جاری و دستورالعمل های مورد نیاز مرتبط با وظایف محوله.
۲۶ـ تنظیم گزارش اقدامات و عملکرد نوبه ای و سالانه و اعتبارات در اجرای برنامه های مصوب و ابلاغی.
۲۷ـ تعیین و ابلاغ وظایف ادارات کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان ها در موضوع راهیان نور .
۲۸ـ تشکیل و راهبری شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور .
ماده۸ ـ الزامات و وظایف سازمان های نیروهای مسلح
● وظایف عمومی:
در این بخش ابتدا وظایف عمومی سازمان های نیروهای مسلح و سپس وظایف اختصاصی ارتش جمهوری اسلامی ایران؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیج؛ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تدوین که در اجرای این سند همکاری و مشارکت می نمایند.
۱ـ تدوین برنامه سالانه در حوزه راهیان نور و ارائه به ستاد مرکزی جهت سیر مراحل تصویب و ابلاغ.
۲ـ تهیه و ابلاغ آئین نامه نحوه اعزام کارکنان و خانواده آنان همچنین کارکنان وظیفه به راهیان نور.
۳ـ تهیه و ابلاغ آئین نامه نحوه اعزام دانشجویان، دانش آموختگان و کارورزان سازمانی خود به مناطق راهیان نور.
۴ـ مدیریت یادمان های تحت امر براساس ابلاغیه های ستاد مرکزی در زمینه: احداث، نگهداری، مرمت و بازسازی، تجهیز و بهره برداری.
۵ ـ همکاری و تعامل با ستاد مرکزی و سایر سازمان ها و نهادهای ذی ربط.
۶ ـ ارائه کلیه آمار و اطلاعات (روزانه و دوره ای) یادمان های تحت پوشش به ستاد مرکزی اعم از: تعداد بازدیدکنندگان، نیروی انسانی، خادمین، رخدادها، حوادث احتمالی و . ...
۷ـ برپایی نمایشگاه و اجرای برنامه های متنوع و جذاب فرهنگی و هنری در یادمان های تحت پوشش.
۸ ـ تأمین و ارائه خدمات رفاهی به زائرین و عوامل اجرایی راهیان نور از قبیل: امنیت، تغذیه، اسکان، حمل و نقل، بهداشت، درمان و ... .
۹ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۱۰ـ تشکیل قرارگاه، کارگروه، شورا، اتاق وضعیت و ... در مرکز و استان های مقصد راهیان نور برحسب نیاز.
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت و قبول مسئولیت در شوراها و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی و صدور حکم انتصاب آنان .
۱۲ـ تهیه گزارش اقدامات و عملکرد نوبه ای، سالانه و اعتبارات در اجرای برنامه های مصوب و ابلاغی و ارائه به ستاد مرکزی.
۱۳ـ سایر اقداماتی که به موجب مصوبات شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور ابلاغ خواهد شد.
۱۴ـ برقراری امنیت لازم در محدوده ی سرزمینی محورهای منتهی به یادمان ها و یادمان های مورد بهره برداری .
۱۵ـ اعزام گسترده کارکنان، بازنشستگان و خانواده های نیروهای مسلح به راهیان نور.
● وظایف اختصاصی آجا:
۱ـ تهیه و ابلاغ دستورالعمل های مورد نیاز آجا در حوزه راهیان نور کشور، بر مبنای سند ملی راهیان نور کشور.
۲ـ آماده سازی کلیه پادگان های آجا که شرایط اسکان کاروان های راهیان نور را دارند برای پذیرش کاروان های راهیان نور و خودروهای شخصی در استان های مقصد راهیان نور .
۳ـ اداره امور یادمان های تحت پوشش براساس سیاست های ابلاغی از سوی ستاد مرکزی .
۴ـ برپایی نمایشگاه نقش نیروی زمینی، نیروی هوایی، نیروی دریایی، قرارگاه پدافند هوایی و هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران و ارائه محصولات فرهنگی در یادمان های و پادگان های محل اسکان براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۵ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته آجا علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۶ ـ بهره گیری و استفاده از امکانات لازم آمادی و ترابری (زمینی، هوایی، دریایی و قرارگاه پدافند هوایی) در مأموریت های امدادی، اضطراری و ستادی و تعامل با ستاد مرکزی .
۷ـ پیش بینی تمهیدات لازم جهت استفاده کاروان های اعزامی به مناطق دریایی تحت پوشش با هماهنگی ستاد مرکزی راهیان نور در پایگاه ها و مناطق دریایی .
۸ ـ ایجاد قرارگاه راهیان نور آجا و تعیین فرمانده آن براساس سیاست های ستاد مرکزی و مشارکت فعال در قرارگاه راهیان نور دریایی .
۹ـ برگزاری رزمایش های فرهنگی رزمی در مناطق عملیاتی برای زائران راهیان نور .
۱۰ـ شناسایی، جذب، آموزش و بکارگیری راویان در کاروان ها، یادمان ها و مراکز اسکان راهیان نور بر اساس سیاست های ابلاغی ستاد مرکزی .
● وظایف اختصاصی سپاه و بسیج:
۱ـ تهیه دستورالعمل های موردنیاز در حوزه جذب و اعزام راهیان نور و پیگیری سیر مراحل تصویب و ابلاغ آن.
۲ـ اداره امور یادمان های تحت پوشش بر اساس سیاست های ابلاغی از سوی ستاد مرکزی .
۳ـ برپایی نمایشگاه با استقرار و حضور رزمندگان و فرماندهان نیرو های پنج گانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بیان نقش رزمندگان اسلام در دوران دفاع مقدس در یادمان های تحت پوشش .
۴ـ اطلاع رسانی، ثبت نام، اعزام، تجهیز و به کارگیری خادمین کاروان های راهیان نور با کمک ستاد مرکزی .
۵ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته سپاه و بسیج علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۶ ـ اعزام گسترده اقشار مختلف جامعه به راهیان نور با کمک سایر سازمان ها و نهادها .
۷ـ هماهنگی و اعزام کاروان های دانشجویان و طلّاب خارجی حاضر در ایران و جوانان کشورهای اسلامی به راهیان نور .
۸ ـ تجهیز و آماده سازی اردوگاه های بسیج و پادگان های سپاه جهت اسکان کاروان های راهیان نور .
۹ـ اجرای پروژه های فرهنگی و محتوایی و اهدای محصولات مرتبط، با کمک کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
۱۰ـ حمایت و هدایت اردوهای جهادی و عمرانی با استفاده از ظرفیت بسیج با هدف خدمت رسانی به مردم مناطق میزبان در ایام راهیان نور .
۱۱ـ استفاده از ظرفیت بسیج اساتید، طلاب، روحانیون و حوزه های علمیه و اردوهای جهادی در امور دینی و مذهبی راهیان نور .
۱۲ـ استفاده از ظرفیت بسیج جامعه پزشکی و سایر اقشار مؤثر در اردوهای جهادی درمانی در نقاط محروم مقصد راهیان نور .
۱۳ـ بهره گیری و استفاده از امکانات لازم آمادی و ترابری (زمینی، هوایی، دریایی) در مأموریت های امدادی، اضطراری .
۱۴ـ پیش بینی تمهیدات لازم جهت استفاده کاروان های اعزامی به مناطق دریایی تحت پوشش در پایگاه ها و مناطق دریایی .
۱۵ـ ایجاد قرارگاه راهیان نور سپاه و بسیج و دریایی و تعیین فرماندهان دو قرارگاه براساس سیاست های ستاد مرکزی.
۱۶ـ برگزاری رزمایش های فرهنگی رزمی در مناطق عملیاتی برای زائران راهیان نور .
۱۷ـ شناسایی، جذب، آموزش و بکارگیری راویان در کاروان ها، یادمان ها و مراکز اسکان راهیان نور بر اساس سیاست های ابلاغی ستاد مرکزی .
● وظایف اختصاصی ناجا:
۱ـ تهیه دستورالعمل ترافیکی، امنیتی و انتظامی راهیان نور و پیگیری سیر مراحل تصویب و ابلاغ آن.
۲ـ تأمین امنیت عمومی، انتظامی و ترافیکی یادمان ها، کاروان ها و زائران راهیان نور.
۳ـ پیش بینی تمهیدات ویژه جهت تأمین تردد زائرین و کاروان ها در محورها و مناطق عملیاتی.
۴ـ اداره امور یادمان های تحت پوشش براساس سیاست های ابلاغی از سوی ستاد مرکزی .
۵ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته ناجا علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۶ ـ برپایی نمایشگاه و استقرار و حضور رزمندگان و فرماندهان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (شهربانی، ژاندارمری، کمیته انقلاب اسلامی) در یادمان های تحت پوشش برای تبیین نقش آنها و سایر رزمندگان اسلام طی دوران دفاع مقدس.
۷ـ ایجاد قرارگاه راهیان نور ناجا و تعیین فرمانده آن براساس سیاست های ستاد مرکزی.
۸ ـ تشکیل کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی ستاد مرکزی راهیان نور.
۹ـ شناسایی، جذب، آموزش و بکارگیری راویان در کاروان ها، یادمان ها و مراکز اسکان راهیان نور بر اساس سیاست های ابلاغی ستاد مرکزی .
● وظایف اختصاصی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح:
۱ـ ایجاد شرایط لازم برای ارتباط امن، مناسب و دائمی قرارگاه ها و رده های ستاد مرکزی با سازمان های نظامی، انتظامی و امنیتی در استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سایر استان های مقصد راهیان نور که در آینده در چرخه سفر راهیان نور قرار خواهند گرفت .
۲ـ کمک به طراحی و تولید انواع نقشه مناطق عملیاتی دفاع مقدس براساس نیاز ستاد مرکزی .
۳ـ تأمین ماشین آلات سنگین و سایر کمک ها برای عملیات عمرانی و گویا سازی (ایجاد شرایط سرزمینی متناسب با دوران دفاع مقدس) در یادمان ها .
۴ـ مین زدایی مناطق و مسیر های منتهی به یادمان ها و ایمن سازی آنها .
۵ ـ کمک به ایجاد مانیتورینگ صوتی و تصویری در یادمان ها .
۶ ـ تعیین نقاط مرزی منتهی به یادمان ها به منظور عدم عبور زائران از نوار مرزی به سرزمین های خاکی و آبی کشور های همسایه .
۷ـ انجام اقدامات لازم در زمینه صدور سند مالکیت یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس به نام ستاد مرکزی.
۸ ـ ثبت جاده های منتهی به یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس در نقشه های عمومی و نظامی .
۹ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و محصولات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی.
۱۰ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه های ستاد مرکزی .
ماده۹ـ الزامات و وظایف دستگاه های کشوری (دولتی، غیردولتی و مؤسسات مردم نهاد)
در فرآیند اجرایی شدن این سند وزارت کشور؛ وزارت آموزش و پرورش؛ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح؛ وزارت اطلاعات؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ وزارت امور اقتصادی و دارایی؛ وزارت ورزش و جوانان؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ وزارت نفت؛ وزارت نیرو؛ وزارت دادگستری؛ وزارت راه و شهرسازی؛ وزارت جهاد کشاورزی؛ وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی؛ وزارت امور خارجه؛ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران؛ سازمان برنامه و بودجه؛ مدیریت حوزه های علمیه کشور؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ شورای فرهنگ عمومی؛ شورای عالی مناطق آزاد؛ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی؛ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری؛ بنیاد شهید و امور ایثارگران؛ سازمان تبلیغات اسلامی؛ سازمان اوقاف و امور خیریه؛ دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه پیام نور؛ مرکز آمار ایران و جمعیت هلال احمر، شورای عالی فضای مجازی، دبیرخانه شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور، مجلس شورای اسلامی و کلیه رده های تابعه آنها با ستاد مرکزی همکاری می نمایند. بدیهی است آن دسته از سازمان ها و نهادهای کشوری که نام آنها در این سند برده نشده است بر حسب نیاز و ضرورت با تصویب شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور در قالب تفاهم نامه های دوجانبه در این کار ملی مشارکت خواهند نمود.
● وظایف عمومی دستگاه های کشوری:
۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت و قبول مسئولیت در شوراها و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی و صدور حکم انتصاب آنان .
۲ـ تدوین برنامه سالانه در حوزه راهیان نور و ارائه به ستاد مرکزی جهت سیر مراحل تصویب و ابلاغ.
۳ـ ایجاد ردیف اعتباری راهیان نور به استناد بند (ث) ماده (۸۶) قانون برنامه ششم توسعه کشور مصوب مجلس شورای اسلامی .
۴ـ گنجاندن موضوع راهیان نور در جشنواره ها، مسابقات، مراسم و برنامه های فرهنگی، تربیتی با استفاده از ردیف اعتباری مستقل راهیان نور .
۵ ـ واگذاری ظرفیت مراکز آموزشی، تفریحی، ورزشی، اردویی، اسکان و ... برای استفاده زائران راهیان نور .
۶ ـ تهیه و ابلاغ آئین نامه نحوه اعزام مدیران، کارکنان و خانواده آنان به مناطق راهیان نور.
۷ـ همکاری با ستاد مرکزی و سایر سازمان ها و نهادهای ذی ربط در امر راهیان نور.
۸ ـ تشکیل قرارگاه، کارگروه، شورا، اتاق وضعیت و ... در مرکز و استان های مقصد راهیان نور بر حسب نیاز و با تصویب ستاد مرکزی.
۹ـ سایر مباحث و اقداماتی که به موجب مصوبات شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور ابلاغ خواهد شد.
۱۰ـ اعزام گسترده کارکنان، بازنشستگان و خانواده های ایشان به راهیان نور.
● وظایف اختصاصی دستگاه های کشوری:
■ وزارت کشور:
۱ـ استانداران به عنوان رئیس ستاد هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور استان ها می باشند .
۲ـ ابلاغ به استانداران برای اجرایی کردن ماده ۸۶ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۳ـ حمایت و کمک به تأمین خدمات آبرسانی، برق رسانی، گازرسانی و احداث جاده های مواصلاتی به یادمان ها و مراکز راهیان نور در استان های مقصد .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ راه اندازی ستاد های هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور در استان ها با مشارکت دستگاه های اجرایی استانی.
۶ ـ مقرر نمودن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی در برنامه های فرهنگی استان ها .
۷ـ حمایت و اتخاذ سیاست های تشویقی لازم از تشکل های مردم نهاد فعال در حوزه راهیان نور .
۸ ـ ایجاد بسترهای لازم جهت همکاری و مشارکت شهرداری های سراسر کشور در زمینه راهیان نور.
۹ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی ستاد مرکزی .
۱۰ـ حکم انتصاب استانداران از سوی رییس ستاد مرکزی صادر خواهد شد
■ وزارت جهاد کشاورزی:
۱ـ مشارکت فعال در روایتگری، یادمان داری، اجرای برنامه های فرهنگی و هنری (نمایشگاه، نمایش هنری و...) راهیان نور با رویکرد مهندسی و پشتیبانی جنگ جهاد .
۲ـ تولید محصولات فرهنگی و هنری به منظور تبیین نقش جهاد در دفاع مقدس .
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
۴ـ انجام اقدامات لازم در خصوص بازآفرینی و گویا سازی نقش و عملکرد جهاد در دفاع مقدس .
۵ ـ حمایت و احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۶ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته جهاد علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۷ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور جهاد کشاورزی بر اساس سیاست های ستاد مرکزی.
۸ ـ وزیر جهاد کشاورزی فرمانده قرارگاه راهیان نور جهاد می باشد .
۹ـ حکم انتصاب فرمانده قرارگاه راهیان نور جهاد از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ وزارت آموزش و پرورش:
۱ـ توسعه و تسهیل سفرهای فرهنگی دانش آموزی به ویژه اردو های زیارتی و راهیان نور برابر بند (۴) ماده ۶۳ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۲ـ برگزاری اردو های راهیان نور ویژه دانش آموزان و فرهنگیان با همکاری سازمان بسیج برابر بند (ب) ماده۸۶ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری ستاد مرکزی، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های، کارگروه تخصصی خادمین و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ بسط و گسترش فرهنگ مشارکت کارکنان و دانش آموزان در اردوهای راهیان نور .
۶ ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور دانش آموزی بر اساس سیاست های ستاد مرکزی.
۷ـ وزیر آموزش و پرورش فرمانده قرارگاه راهیان نور دانش آموزی کشور می باشد .
۸ ـ فرمانده قرارگاه راهیان نور سپاه و بسیج جانشین فرماندهی قرارگاه راهیان نور دانش آموزی کشور خواهد بود .
۹ـ احکام انتصاب فرمانده و جانشین قرارگاه راهیان نور دانش آموزی کشور از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:
۱ـ کمک به تولید کتاب و سایر محصولات فرهنگی نوشتاری، فیلم و موسیقی با موضوع راهیان نور .
۲ـ حمایت از اعزام های خاص (نویسندگان، هنرمندان، بازیگران و...) به راهیان نور .
۳ـ برگزاری و کمک به برگزاری مراسم ملی، منطقه ای و استانی مانند شب شعر، مسابقه و ... با موضوع راهیان نور .
۴ـ پوشش رسانه ای اقدامات و فعالیت های راهیان نور کشور در خبرگزاری ها و رسانه ها .
۵ ـ کمک به برپایی نمایشگاه های فرهنگی و هنری با موضوع راهیان نور .
۶ ـ کمک به برپایی نمایشگاه ها و اجرای نمایش های هنری با موضوع راهیان نور .
۷ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۸ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۹ـ اعطاء مجوز فعالیت به مؤسسات فرهنگی و هنری در حوزه راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۱۰ـ حمایت از مطالعات و پژوهش های فرهنگی و تخصصی راهیان نور .
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها، قرارگاه فرهنگی .
■ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی:
۱ـ برنامه ریزی و حمایت از اعزام کاروان های دانشجویی، اساتید و کارکنان به اردوهای راهیان نور .
۲ـ همکاری نظام مند و مدون برای پذیرش و درمان رایگان بیماران و حادثه دیدگان راهیان نور در تمام مراکز درمانی و بیمارستانی سطح کشور، به خصوص ۷ استان مقصد راهیان نور (آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر، هرمزگان) و سایر استان هایی که در آینده در چرخه سفر راهیان نور قرار خواهند گرفت .
۳ـ ایجاد و تجهیز درمانگاه های موقت ودائم در یادمان ها و سایر مراکز براساس اعلام نیاز ستاد مرکزی .
۴ـ همکاری در برگزاری اردوهای جهادی بهداشتی و درمانی در مناطق میزبان .
۵ ـ عضویت در کارگروه بهداشت و درمان ستاد مرکزی و انتصاب رئیس این کارگروه از طرف وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی .
۶ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۷ـ قرار دادن موضوعات مطالعاتی و پژوهشی راهیان نور برای پایان نامه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی .
۸ ـ ایجاد و تجهیز پایگاه های اورژانس جاده ای و هوایی در مسیرهای مواصلاتی راهیان نور و یادمان های دفاع مقدس .
۹ـ کمک به انجام مطالعات و پژوهش ها در حوزه های مرتبط با راهیان نور .
۱۰ـ مشارکت در آموزش راویان دفاع مقدس براساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری ستاد مرکزی، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
۱۲ـ عضویت و مشارکت فعال در قرارگاه راهیان نور دانشجویی .
■ وزارت امور اقتصادی و دارایی:
۱ـ تدوین و ابلاغ سالانه نظام بیمه رایگان زائران و مجریان راهیان نور کشور براساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
۴ـ همکاری با ستاد مرکزی در واگذاری به موقع اعتبارات تخصیص یافته از سوی سازمان برنامه و بودجه .
■ وزارت ورزش و جوانان:
۱ـ ایجاد شرایط لازم برای حضور چهره های ملی و فراملی و گروه های ورزشی در راهیان نور .
۲ـ برگزاری تعدادی از مسابقات استانی، منطقه ای، ملی و بین المللی در یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس و توأم با زیارت یادمان ها .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ تدوین و اجرای برنامه های مناسب جهت پیوستن هرچه بیشتر جوانان به کاروان های راهیان نور .
۵ ـ حمایت و تسهیل حضور جوانان به خصوص جوانان عضو سازمان های مردم نهاد در راهیان نور .
۶ ـ استفاده از اماکن اسکان و سالن های ورزشی در استان های مقصد حسب درخواست ستاد مرکزی .
۷ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
■ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
۱ـ قراردادن موضوعات مطالعاتی و پژوهشی راهیان نور برای پایان نامه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی .
۲ـ کمک به انجام مطالعات و پژوهش ها در حوزه های مرتبط با راهیان نور .
۳ـ برنامه ریزی و حمایت از اعزام کاروان های دانشجویی، اساتید و کارکنان به اردوهای راهیان نور .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
۶ مشارکت در آموزش راویان دفاع مقدس بر اساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۷ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور دانشجویی بر اساس سیاست های ستاد مرکزی.
۸ ـ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری فرمانده قرارگاه راهیان نور دانشجویی کشور می باشد .
۹ـ فرمانده قرارگاه راهیان نور سپاه و بسیج جانشین فرمانده قرارگاه راهیان نور دانشجویی کشور خواهد بود .
۱۰ـ احکام انتصاب فرمانده و جانشین قرارگاه راهیان نور دانشجویی کشور از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ وزارت نفت:
۱ـ تأمین انشعاب رایگان گاز یادمان ها و مراکز راهیان نور براساس درخواست ستاد مرکزی .
۲ـ نگهداری، مرمت و ایمن سازی جاده های منتهی به نقاط مشترک نفتی و یادمانی به منظور تردد ایمن زائران راهیان نور .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های وزارت .
۴ـ در اختیار قرار دادن مراکز اقامتی جهت میهمانان راهیان نور در استان های مقصد .
۵ ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
■ وزارت نیرو:
۱ـ تأمین انشعاب رایگان آب و برق یادمان ها و مراکز راهیان نور براساس درخواست ستاد مرکزی .
۲ـ همکاری با ستاد مرکزی در عبور با فاصله دکل ها و کابل های برق از محدوده سرزمینی یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های ستاد مرکزی .
■ وزارت دادگستری:
۱ـ معرفی شعبه یا قاضی کشیک برای ارائه تسهیلات قضایی در حوادث احتمالی راهیان نور در استان های مقصد .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی ستاد مرکزی .
■ وزارت راه و شهرسازی:
۱ـ احداث، تعمیر، نگهداری و تجهیز جاده ها، پل ها و معابر مواصلاتی به یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس حسب درخواست ستاد مرکزی برابر بند (ت) ماده (۸۶) قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۲ـ تأمین ماشـین آلات و تجهیزات سنگین و مهندسی برای عملیات عمرانی در یادمان ها .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ ارائه ظرفیت حمل و نقل زمینی، ریلی، هوایی و دریایی به راهیان نور.
۵ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
۶ ـ کمک به وزارت خانه های کشور و نفت در ایجاد و ترمیم جاده های مناطق مرزی و نواحی نفت خیز که مسیر دسترسی به یادمان های دفاع مقدس نیز می باشند .
■ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات:
۱ـ فراهم سازی شرایط و بستر لازم برای برقراری ارتباطات و اینترنت مناسب یادمان ها .
۲ـ چاپ تمبر برحسب نیاز و سیاست های ستاد مرکزی .
۳ـ تجهیز یادمان ها به مانیتورینگ صوت و تصویر .
۴ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۵ ـ تأمین خطوط تلفن ثابت و همراه مورد نیاز راهیان نور و سایر نیاز های ارتباطی در این حوزه .
۶ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۷ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها .
■ وزارت صنعت، معدن و تجارت:
۱ـ تأمین ماشین آلات خدماتی برای یادمان های مناطق دفاع مقدس .
۲ـ کمک در تأمین کالا های اساسی به منظور کاهش قیمت تمام شده خدمات تغذیه، بهداشتی و ... زائران .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های ستاد مرکزی .
■ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:
۱ـ تدوین، تصویب، ابلاغ و نظارت بر اجرای قوانین لازم به منظور پوشش خدمات همه جانبه از کار افتادگی و حمایتی برای مجریان و زائران راهیان نور.
۲ـ پذیرش و درمان رایگان زائران و مجریان راهیان نور در مراکز درمانی تحت پوشش .
۳ـ ایجاد شرایط و تمهیدات لازم برای حضور کارگران واحد های صنعتی، خدماتی و... همراه خانواده آنان در راهیان نور.
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
■ وزارت امور خارجه:
۱ـ برنامه ریزی و اعزام سفرا و دیپلمات های خارجی به راهیان نور به منظور آشنایی با مظلومیت و حماسه های مردم ایران در دوران دفاع مقدس با رعایت ملاحظات امنیتی و دیپلماتیک .
۲ـ برنامه ریزی و اعزام سفرا و دیپلمات های جمهوری اسلامی ایران شاغل در خارج کشور به راهیان نور .
۳ـ مشارکت و کمک به حضور اتباع سایر کشور ها و ایرانیان مقیم خارج از کشور در اردوهای راهیان نور.
۴ـ کمک به تأمین مترجم برای روایتگری زائران و گردشگران خارجی.
۵ ـ حمایت از گسترش کمی و کیفی راهیان نور بین الملل با کمک سفرا و دیپلمات های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۶ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۷ـ استفاده از ظرفیت های بین المللی برای نشان دادن مظلومیت مردم ایران در حملات شیمیایی.
۸ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
۹ـ کمک به شکل گیری و اجرای راهیان نور محور مقاومت .
■ وزارت اطلاعات:
۱ـ انجام رصدهای اطلاعاتی و امنیتی در محورهای منتهی به یادمان های دفاع مقدس و استان های مقصد به منظور کمک به برقراری امنیت لازم برای راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در کارگروه های تخصصی امور بین الملل و امنیتی انتظامی .
■ سازمان برنامه و بودجه:
۱ـ تقویت و تصویب برنامه ها و اعتبارات پیشنهادی سالانه، پنج ساله و ... ستاد مرکزی به منظور تحقق اهداف راهیان نور کشور .
۲ـ کمک به وزارت خانه های کشور، راه و شهرسازی، نفت، نیرو و آموزش و پرورش برای انجام مأموریت های تصریح شده در بند (۴) ماده ۶۳ و ماده ۸۶ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور .
۳ـ بررسی، تصویب و واگذاری به موقع اعتبارات تخصیص یافته به ستاد مرکزی برای اجرای حرکت عظیم فرهنگی راهیان نور .
۴ـ بررسی و تصویب افزایش اعتبارات ستاد مرکزی متناسب با گستره و حجم مأموریت این ستاد .
■ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران:
۱ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور رسانه براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ تهیه دستور العمل قرارگاه رسانه ای و کارگروه های تخصصی با هماهنگی ستاد مرکزی راهیان نور و ابلاغ آن .
۳ـ پوشش خبری و رسانه ای مناسب راهیان نور کشور .
۴ـ انعکاس اخبار، رویدادها و فعالیت های فرهنگی و معنوی راهیان نور در شبکه های مختلف صداوسیما .
۵ ـ انجام تبلیغات لازم برای تشویق مردم برای حضور در مناطق عملیاتی راهیان نور .
۶ ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۷ـ راه اندازی رادیوی راهیان نور .
۸ ـ تولید و پخش مستند ، سریال و برنامه های رادیویی و تلویزیونی راهیان نور .
۹ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی.
۱۰ـ حکم انتصاب فرمانده قرارگاه رسانه ای راهیان نور از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ مدیریت حوزه های علمیه کشور:
۱ـ تهیه دسـتورالعمل حوزه های علمیه کشـور در ارتباط با راهیان نور و ابلاغ به ستادهای استانی .
۲ـ تشکیل و فعال سازی کارگروه های تخصصی عقیدتی دینی در طول سال براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۳ـ تشکیل و اعزام گروه های جهادی، دینی و فرهنگی از طلاب برای حضور در مناطق محروم استان های میزبان با همکاری سازمان بسیج طلاب.
۴ـ هماهنگی تشریف فرمایی مراجع عظام تقلید برای بازدید از استان های مقصد راهیان نور برای تقویت جریان معنوی راهیان نور و تحکیم وحدت دینی .
۵ ـ تهیه و ارائه کتاب یا ویژه نامه شهید شاخص سال روحانیت .
۶ ـ راه اندازی و تشکیل شبکه مبلغین راهیان نور با کمک ستاد مرکزی .
۷ـ تأمین روحانی کاروان ها، اردوگاه ها و یادمان ها با همکاری و کمک سازمان بسیج طلاب و دیگر نهادها و دستگاه ها .
۸ ـ اعزام کاروان های طلاب و روحانیون و خانواده های آنان به اردوهای راهیان نور .
۹ ـ راه اندازی دفتر پاسخ به شبهات و سوالات شرعی در یادمان ها و اردوگاه ها .
۱۰ ـ تهیه گزارش عملکرد و اقدامات حوزه های علمیه و ارسال به ستاد مرکزی .
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
۱۲ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور حوزه های علمیه کشور براساس سیاست های ستاد مرکزی.
■ شورای عالی انقلاب فرهنگی:
۱ـ قراردادن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی و گردشگری تعالی بخش در صدر برنامه های اردویی و گردشگری کشور و ابلاغ به دستگاه های فرهنگی برای پیش بینی اعتبارات لازم .
۲ـ گنجاندن راهیان نور در سند مهندسی فرهنگی کشور و پیش بینی ساز و کار تحقق اهداف آن .
۳ـ کمک و پیش بینی ساز و کار های لازم برای نهادینه سازی راهیان نور کشور .
■ شورای عالی مناطق آزاد:
۱ـ مشارکت در تأمین وسایل نقلیه دریایی و زمینی برای راهیان نور در محدوده استانی و ملی .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و اقدامات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی سـتاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی.
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
■ شورای فرهنگ عمومی:
۱ـ قراردادن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی و گردشگری تعالی بخش به عنوان یکی از موضوعات و مباحث اصلی و پیش بینی ساز و کارهای لازم به منظور وارد کردن این امر به فرهنگ عمومی کشور .
۲ـ گنجاندن راهیان نور در اسناد بالا دستی به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی فرهنگ عمومی .
۳ـ کمک و پیش بینی ساز و کار های لازم برای نهادینه و گسترش راهیان نور کشور .
■ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی:
۱ـ مشارکت فعال در گسترش راهیان نور بین المللی براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ کمک به تأمین محتوا و مترجم زبان های خارجی به منظور روایت حماسه های دفاع مقدس برای زائران و گردشگران خارجی.
۳ـ کمک به حضور اتباع سایر کشور ها در راهیان نور و در چارچوب دیپلماسی عمومی .
۴ـ حمایت از گسترش کمی و کیفی راهیان نور بین المللی .
۵ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در کارگروه بین الملل ستاد مرکزی .
۶ ـ کمک به شکل گیری و اجرای راهیان نور محور مقاومت .
■ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری:
۱ـ ثبت ملی یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس براساس درخواست ستاد مرکزی .
۲ـ کمک به گسترش، تولید و عرضه صنایع دستی ویژه زائران راهیان نور (در استان های: آذر بایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر، هرمزگان) و استان هایی که در آینده به عنوان مقصد زائران راهیان نور توسط ستاد مرکزی تعیین می گردند.
۳ـ حمایت و مشارکت در ثبت حقوق آثار ملموس و ناملموس راهیان نور کشور.
۴ـ مشارکت فعال در آموزش مجریان راهیان نور در حوزه های گردشگری جنگ و... حسب درخواست ستاد مرکزی .
۵ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و محصولات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۶ ـ تهیه محتوی مناسب و روزآمد برای گردشگران خارجی بازدید کننده از یادمان های دفاع مقدس .
۷ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۸ ـ جانمایی یادمان های دفاع مقدس در نقشه های گردشگری کشور .
۹ ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های ستاد مرکزی .
۱۰ـ مشارکت در تعریف و تدوین محورهای گردشگری جنگ و تورهای مشترک با سایر محصولات گردشگری
■ بنیاد شهید و امور ایثارگران:
۱ـ تولید محصولات فرهنگی مکتوب، دیداری و شنیداری از آثار و وصایای شهدا و توزیع بین زائران راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ ارائه اطلاعات شهدا به قرارگاه ها، مؤسسات مردم نهاد و نهادهایی که ستاد مرکزی تعیین می کند، به منظور تولید محصولات و برنامه های فرهنگی و هنری .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی راویان ستاد مرکزی .
■ دانشگاه آزاد اسلامی:
۱ـ عضویت و مشارکت فعال در قرارگاه راهیان نور دانشجویی.
۲ـ برنامه ریزی و حمایت از اعزام کاروان های دانشجویی، اساتید و کارکنان به اردوهای راهیان نور .
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و محصولات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به دانشگاه ها، مراکز و زیرمجموعه های استانی.
۵ ـ قراردادن موضوعات مطالعاتی و پژوهشی راهیان نور برای پایان نامه های دانشجویان و تحصیلات تکمیلی .
۶ ـ مشارکت در آموزش راویان دفاع مقدس براساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۷ـ کمک به انجام مطالعات و پژوهش ها در حوزه های مرتبط با راهیان نور .
■ مرکز آمار ایران:
۱ـ نظارت تخصصی بر اجرای طرح آمارگیری راهیان نور.
۲ـ درج آمار و اطلاعات راهیان نور در تقویم آماری کشور .
■ سازمان جمعیت هلال احمر:
۱ـ ایجاد شبکه امداد و نجات در استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر و هرمزگان ویژه راهیان نور .
۲ـ ایجاد پُست های امداد و نجات موقت ودائم و تأمین دارو و تجهیزات مورد نیاز در یادمان ها و مراکز اسکان براساس سیاست های ستاد مرکزی.
۳ـ ایجاد و تجهیز درمانگاه های موقت و دائم در یادمان ها و سایر مراکز بر اساس اعلام نیاز ستاد مرکزی .
۴ـ ارائه کمک های لازم در زمینه اسکان اضطراری براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۵ ـ ایجاد پایگاه امداد هوایی اضطراری براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۶ ـ تأمین بسته های غذایی امداد اضطراری براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۷ـ تأمین کیف و بسته های امداد انفرادی برای مجریان میدانی راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۸ ـ آموزش خود امدادی و دگر امدادی به مجریان میدانی راهیان نور کشور .
۹ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
■ مجلس شورای اسلامی:
۱ـ تدوین و تصویب قوانین پشتیبان و تسهیل کننده راهیان نور .
۲ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور .
۳ـ مطالبه گری در خصوص اجرای قوانین و وظایف ذاتی سازمان ها و نهادها در راهیان نور .
۴ـ توجه به راهیان نور در کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی.
■ دبیرخانه شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور:
۱ـ عضویت نماینده تام الاختیار شورا در کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی
۲ـ تبلیغ و ترویج راهیان نور با استفاده ظرفیت نماز جمعه
۳ـ استفاده از ظرفیت مصلاها و محل های اقامه نماز جمعه برای کاروان های راهیان نور حسب نیاز قرارگاه های راهیان نور
۴ـ حضور ائمه جمعه در مناطق عملیاتی و یادمان های دفاع مقدس
■ شورای عالی فضای مجازی:
۱ـ قراردادن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی و گردشگری تعالی بخش در سیاستگذاری ها و ابلاغ به دستگاه های ذی ربط .
۲ـ توجه ویژه به راهیان نور در اسناد ملی و راهبردی فضای مجازی کشور .
۳ـ کمک جهت توسعه زیر ساخت های سخت افزاری و نرم افزاری فضای مجازی راهیان نور .
فصل هفتم: سایر هماهنگی ها
۱ـ کلیه دستگاه های یاد شده در سند حاضر، موظفند در چارچوب سیاست های اجرایی ستاد مرکزی، طرح ها و برنامه های پنج ساله و سالانه خود را برای اجرای این سند تدوین و برای بررسی، یکپارچه سازی و تصویب به ستاد یاد شده ارائه نمایند.
۲ـ شورای سیاستگذاری راهیان نورکشور مسئول تدوین، تصویب و ابلاغ سیاست های اجرایی، طراحی ساز و کار تحقق اهداف این سند و هماهنگی و انسجام بخشی بین دستگاه های اجرایی کشور در راستای اجرای سند و نظارت بر حسن اجرای آن می باشد که زیر نظر هیأت امنای بنیاد فعالیت می کند. آئین نامه داخلی شورای سیاستگذاری راهیان نور، توسط ستاد مرکزی تهیه و به تصویب رئیس ستاد کل نیروهای مسلح خواهدرسید.
۳ـ سیاستگذاری و نظارت کلان و راهبردی و روزآمد سازی این سند بر عهده هیأت امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس می باشد .
سند ملی راهیان نور کشور در جلسه ی مورخ ۱۳۹۶/۱۱/۲۶ در ۷ فصل و ۹ ماده و ۳۸۷ بند در هیأت امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس تصویب شد.
رئیس ستادکل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمد باقری
در واقع سابقه راهيان نور به همان سال های ابتدايی جنگ بازمی گردد. پس از آزادسازی اولين سرزمين های اشغالی در شمال خوزستان ، از سال 1361 ، عده ای به بازديد از جبهه های جنگ شتافتند. بيشتر اين مسافران ، خانواده های شهدا به شمار می رفتند. آنها دوست داشتند با حضور در اين مناطق ، ياد و خاطره شهيدشان را گرامی دارند. سياست مردان و مديران ارشد نظام و نمايندگان مجلس نيز از ديگر مسافران راهيان نور در سال های دفاع مقدس بودند. آنها در قالب کاروان های کوچک ، از جبهه ها بازديد کرده و از نزديک با رزمندگان ديدار می کردند. نويسندگان ، هنرمندان و بازاريانی که در پشت جبهه همواره يار و ياور رزمندگان بودند نيز در سالهای دفاع مقدس به جبهه ها سفر می کردند و مدت کوتاهی را در سنگرها و سوله ها ، در کنار رزمندگان می گذراندند. اين حضور، هيچ گاه در زمان جنگ دامنه گسترده ای نيافت. چرا که مراقبت از جان بازديدکنندگان در بيشتر جبهه های جنگ ، کاری دشوار و شايد محال بود. تنها رزمندگان و فرماندهان دوران جنگ بودند که هر ازگاهی با سماجت ، محدوديت های تردد در اين مناطق را ناديده گرفته و به بازديد جبهه های جنگ می رفتند. اما پس از مدت اندکی ، سازمان های فرهنگی سپاه پاسداران ، ارتش و نيروهای مسلح نيز وارد ميدان شدند و با روی باز به رونق يافتن راهيان نور کمک بسياری کردند.
بعد از پایان دفاع مقدس گروه های مردمی خود جوش متشکل از رزمندگان شکل گرفت که در ایامی خاص نظیر عید نوروز، ایام محرم و ... کارون هایی را برای بازدید از مناطق جنگی سامان می دادند و محل هایی نظیر یادمان های فعلی شلمچه، اروند کنار و فتح المبین مورد بازدید این کاروان ها قرار می گرفت. این روند تا سال 1376 ادامه پیدا کرد.
پس از سال 1376 بسیج دانشجویی از ظرفیت های اردوهای راهیان نور استفاده کرد و اعزام کاروان های دانشجویی شروع شد و سپس بسیج محلات نیز شروع به اعزام کاروان هایی نمودند. سفر مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای در تاریخ 8/1/78 به یادمان شلمچه و حضور در میان زائران راهیان نور باعث شد توجه ویژه ای به موضوع راهیان نور در نیروهای مسلح بوجود آید، همچنین استقبال مردم از راهیان نور نیزگسترده تر شد. بطوری که در تاریخ 12/12/78 دستورالعملی مبنی بر تشکیل ستاد هماهنگی راهیان نور با مسئولیت و ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس از سوی ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ گردید در این دستور العمل به 21 محل جهت بازدید کاروان های راهیان نور اشاره شده است.
در سال 1379 اولین برنامه های رزم شب در پادگان میشداغ توسط ارتش اجرا شد که مورد استقبال چشمگیر زائران قرار گرفت همچنین ارتش با در اختیار قرار دادن سه پادگان برای اسکان زائران کمک بزرگی به گسترش راهیان نور نمود.
حضور مجدد مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای در تاریخ 9/1/81 در میان زائران راهیان نور و حضور در یادمان دوکوهه نشان از تاکید ویژه ایشان بر گسترش و توسعه راهیان نور داشت.با رشد چشمگیر حضور ملت شهیدپرور در این مناطق مقدس، وجود تشکیلاتی برای ساماندهی،نظام بخشی ، هدایت و نظارت و پشتیبانی از این حماسه عظیم ضروری به نظر می رسید که در سال 1384 و با ابلاغ رهبر فرزانه انقلاب در قالب اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ستاد مرکزی راهیان نور ماموریت خود را از سر گرفت .به همین منظور ستاد مرکزی راهیان نور با هدف ساماندهی به وضعیت راهیان نور در سال 1383 ذیل ساختار بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس تعریف و در سال 1384 ستاد مرکزی راهیان نور تأسیس شد و ریاست ستاد مرکزی راهیان نور به عهده سردار ،ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس قرار گرفت و برادر بسیجی حاج حسین یکتا به عنوان دبیر ستاد مرکزی انتخاب شد. ستاد مرکزی با در اختیار گرفتن ساختمان فعلی و منابع انسانی و منابع مالی به حرکت فرهنگی راهیان نور شتاب بیشتری داد.
ستاد مرکزی راهیان نور به صورت متمرکز، امر مدیریت یادمان ها، زائرین، راویان و خادمین را برعهده گرفت و با استفاده از ظرفیت سپاه و بسیج درحوزه اعزام وکمک ارتش توانست به گسترش راهیان نورکمک شایانی نماید.
سفر مجدد مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای به راهیان نور در 5/1//85 و حضور در یادمان دهلاویه با توجه به تغییر ریاست جمهور باعث شد توجه گسترده تری در دولت بوجود آید به طوری که در سال 1386 برای پیشبرد هر چه بهتر راهیان نور، نماینده تام الاختیار رئیس جمهور و نمایندگان تام الاختیار تمامی وزارتخانه ها در امر راهیان نور معرفی شدند. همچنین در این سال ردیف بودجه ای مستقل برای راهیان نور تصویب گردید.
در سال 1388 نگهداری و بهره برداری از یادمان های دفاع مقدس به سپاه و بسیج، ارتش و ناجا واگذار گردید و با عث توسعه ساختاری راهیان نور در نیروهای مسلح گردید به طوری که قرارگاه مرکزی راهیان نور سپاه و بسیج، قرارگاه مرکزی راهيان نور آجا، قرارگاه مرکزی راهيان نور ناجا و ستاد مرکزی راهيان نور حوزههای علميه کشور تشکیل شد. از این پس ستاد مرکزی راهیان نور با تشکیل شورای سیاست گذاری راهیان نور و کارگروه های تخصصی ده گانه راهیان نور به در حوزه سیاستگذاری، هدایت کلی، هماهنگی عملی و نظارت ورودی جدی نمود.
در تاریخ 11/1/89 مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای ضمن حضور در یادمان فتح المبین با ابراز خرسندی از حرکت راهیان نور و تاکید ایشان بر توسعه آن؛ باعث شد راهیان نور از امری فصلی و مختص به بازه زمانی اسفند و فروردین ماه خارج شود و راهیان نور غرب و شمالغرب در دستور کار قرار گیرد به طوری که محدوده سرزمینی راهیان نور از استان خوزستان به پنج استان مرزی کشور(خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی) تغییر یافت.
تأثیرات فرهنگی راهیان نور بر نسل جوان کشور و آَشنایی ایشان با ارزش های والای انقلاب اسلامی باعث شد تا اردوهای راهیان نور از سال 1390 در قالب محتوای آموزشی وارد مدارس کشور شود و به عنوان دوره عملی درس آمادگی دفاعی دبیرستان قرار گیرد.
سند ملی راهیان نور کشور
سند ملی راهیان نور کشور
شماره۳۳۱۳/۱/۴۴۶/۱۴ ۱۳۹۷/۱/۲۶
مدیرمسئول محترم روزنامه رسمی کشور برابر ماده ۳ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) و اختیارات تفویضی معظم له، یک نسخه «سند ملی راهیان نور کشور» مشتمل بر ۳۲ برگ در ۷ فصل و ۹ ماده و ۳۸۷ بند که در تاریخ ۱۳۹۶/۱۱/۲۶ به تصویب هیأت امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می گردد.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح سرلشکر پاسدار ـ محمد باقری
مقدمه: حرکت فرهنگی انقلاب اسلامی و حفظ مسیر بالندگی آن نیازمند سرمایه گذاری، ترویج و تبلیغ درست مؤلفه های تأثیرگذار و فرهنگ ساز تاریخ آن است. جریان عظیم فرهنگی راهیان نور یکی از پرمخاطب ترین عرصه های فرهنگی کشور با تأثیرگذاری مثبت در فرهنگ عمومی جمهوری اسلامی ایران است و از کارآمدترین و مؤثرترین راه های مقابله با جنگ نرم دشمن و استفاده از ثروت غنی و سرچشمه قوی دوران دفاع مقدس است.جاذبه شهدا و موضوعات فرهنگی مرتبط با دفاع مقدس، بستری پاک و مقدس را برای جوانان و نوجوانان این مرز و بوم و سایر نقاط جهان فراهم آورده تا در گذر تاریخی آن، با مفاهیم ارزشی جهاد در راه خدا و ایستادگی و مقاومت در برابر سلطه گران جهانی آشنا سازد.
لازمه بهره گیری از این فرصت، برخورداری از یک سند ملی بالادستی و برنامه هایی جامع می باشد که مورد وثوق کلیه سازمان ها و دستگاه های لشکری وکشوری و نهادهای عمومی و مردمی در حوزه راهیان نور کشور قرار گیرد. این سند تلاش دارد با بهره گیری از اسناد بالادستی و ترسیم چشم انداز ها، تعیین اهداف و... امکان بهره گیری حداکثری را از جریان عظیم فرهنگی راهیان نور برای تداوم و ارتقاء فرهنگ انقلابی ـ اسلامی ایران عزیز را فراهم نماید.
فصل اول: کلیات
ماده۱ـ قوانین اسناد بالادستی
این اسناد پشتوانه قانونی و لزوم پرداختن به موضوع راهیان نور به عنوان یک وظیفه قانونی برای متولیان امر تأکید داشته و مسیرهای قانونی تقویت این حرکت مبارک را برای متولیان فراهم می سازد .
۱ـ تدابیر حضرت امام خمینی (ره): حضرت امام خمینی (ره) در تاریخ ۱۳۶۷/۰۷/۱۱ درباره حفظ بخش هایی از مناطق جنگی دوران دفاع مقدس برای بازدید مردم فرمودند: «حفظ و نگهداری ترکیب یک یا چند شهر خراب شده در جنگ به منظور ترسیم علنی تجاوز دشمنان علیه انقلاب و کشورمان و نشان دادن قدرت دفاع و مقاومت قهرمانانه ملت که آیندگان فقط به اسناد و نوشتهها بسنده نکنند. البته این کار با رضایت کامل صاحبان املاک و با ایجاد شهرهای مجاور باید انجام شود.» (صحیفه امام، ج۲۱، ص: ۱۵۹)
۲ـ تدابیر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی): حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) در تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۶ درباره اهمیت و ضرورت راهیان نور فرمودند:
■ راهیان نور یک فنّاوری است؛ این یک فنّاوری است برای استفاده از این ثروت عظیم [هشت سال دفاع مقدس]؛ این معدن طلای عظیمی که در اختیار ما است. یک چنین حرکت عظیمی است.این را باید خیلی قدر دانست؛ این راهیان نور کار بسیار بزرگ و مهمّی است؛ سعی کنید این کار را درست انجام بدهید.
■ راهیان نور عاملی برای جلوگیری از فراموش شدن ارزش ها و درس های دوران دفاع مقدس است.
■ استفاده از هر ثروت و گنجی نیازمند فناوری است. راهیان نور در واقع فناوری استفاده از ثروت عظیم و معدن طلای دوران دفاع مقدس است .
■ به گونه ای برنامه ریزی کنید که بازدیدکنندگان از مناطق عملیاتی دفاع مقدس، بعد از بازگشت، پیوندی ناگسستنی با این حادثه ی مهم و ارزش های آن پیدا کنند .
■ گزارشگری برای راهیان نور با گزارشگری برای گردشگران معمولی بسیار متفاوت است زیرا در راهیان نور، محتوا باید مملو از تبیین و بیان حقایق، معرفت و نقاط برجسته دوران دفاع مقدس باشد. البته این موضوع به معنای اغراق گویی در مورد دفاع مقدس نیست بلکه باید دشواری ها و برخی ناکامی ها در کنار موفقیت ها و نقاط قوت فراوان دوران دفاع مقدس بیان شود .
■ هر یک از استان های خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی ارزش و جایگاه خود را دارند که باید برای بازدیدکنندگان بیان شود ضمن آنکه مردم این استان ها نیز باید مورد توجه و پشتیبانی قرار گیرند زیرا اگر حمایت های مردم این استان ها نبود، کار جنگ پیش نمی رفت.
۳ـ بندهای (ب) و (د) ماده (۳) و بند (ک) ماده (۹) اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا.
۴ـ بند (۶۸) سیاست های کلان ابلاغی مقام معظم رهبری در تدوین برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور.
۵ـ ماده (۸۶) قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی.
ماده۲ـ تعاریف و اختصارات
ستادکُل: ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران.
بنیاد: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس.
آجا: ارتش جمهوری اسلامی ایران.
سپاه: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
ناجا: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
جهاد: وزارت جهاد سازندگی که به موجب قانون به وزارت جهاد کشاورزی تغییر نام یافته است.
ستاد مرکزی: ستاد مرکزی راهیان نور کشور که زیر مجموعه ی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس بوده و رئیس بنیاد نیز رئیس ستاد مرکزی راهیان نور کشور می باشد .
شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور: متشکل از نماینده ی تام الاختیار رئیس جمهور، نمایندگان تام الاختیار وزرا و رؤسای سازمان های ذی ربط کشوری و نیروهای مسلح و فرماندهان قرارگاه های یازده گانه راهیان نور می باشد که با مسئولیت رئیس بنیاد به عنوان رئیس ستاد مرکزی سیاست های اجرایی راهیان نور کشور را تصویب و ابلاغ می نماید.
شورای هماهنگی و پشتیبانی از راهیان نور کشور: متشکل از نمایندگان تام الاختیار وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها و دستگاه های اجرایی و نیروهای مسلح می باشد که با مسئولیت دبیر ستاد مرکزی هماهنگی های لازم و پشتیبانی از راهیان نور را تصویب و ابلاغ می نماید.
راهیان نور: جریانی خود جوش، مردمی و بین نسلی با هدف ترویج فرهنگ دفاع مقدس و ارزش های جهاد، ایثار، مقاومت و شهادت با حضور و بازدید از مناطق عملیاتی و یادمان های دفاع مقدس
روایتگری: بیان مستند، مستدل و مناسب حماسه های دوران دفاع مقدس برای زائران راهیان نور.
راوی/راویان: به فرد یا افرادی آموزش دیده برای روایتگری گفته می شود که نسبت به روایت تاریخ، حماسه ها و بیان سیره شهدا و رزمندگان دوران دفاع مقدس می پردازد و پاسخگوی سوالات و شبهات زائرین در موضوعات دفاع مقدس می باشد.
مُبلغ/مبلغین: فردی روحانی است که پس از طی دوره های تبلیغ و با مجوز شبکه مبلغین راهیان نور کشور به نشر و تبلیغ معارف دینی، جهادی و ارائه خدمات فرهنگی و پاسخگویی به سوالات شرعی و شبهات زائرین در کاروان ها، اردوگاه ها و یادمان های دفاع مقدس فعالیت می نماید.
خادم/خادمین: به فرد یا افرادی اطلاق می گردد که به صورت داوطلبانه نسبت به ارائه راهنمایی و خدمات به زائران راهیان نور و انجام امور مربوط به یادمان داری و زائرگردانی می پردازند و از طریق شبکه خادمین راهیان نور معرفی و به کار گرفته می شوند.
زائر/زائرین: به فرد یا افرادی گفته می شود که برای آشنایی با تاریخ حماسی و فرهنگی رزمندگان ایران اسلامی در ۸ سال دفاع مقدس، سیره و سبک زندگی شهداء و رزمندگان و بازدید از مناطق عملیاتی استان های مرزی و یادمان ها و سایر اماکن راهیان نور به صورت کاروانی یا انفرادی سفر می کنند.
یادمان: به مکانی گفته می شود که یک رویداد مهم نظامی، حماسی یا عملیاتی توسط رزمندگان ایران اسلامی در آنجا به وقوع پیوسته و یا یک یا چند شخصیت برجسته دفاع مقدس در آن محل به شهادت رسیده باشند و مقصد کاروان ها و زائرین راهیان نور به شمار می رود.
بنای یادبود: سازه یا نماد مفهومی مرتبط با دفاع مقدس است که به منظور زنده نگهداشتن یاد حماسه ها و ایثارگری رزمندگان ایران اسلامی در دوران هشت سال دفاع مقدس، بنا گردیده و مورد بازدید زائرین راهیان نور قرار می گیرد .
فصل دوم: مبانی، ارزش ها و اصول
۱ـ حاکمیت ارزش های اسلامی، انقلابی، تفکر بسیجی و فرهنگ برآمده از دفاع مقدس در تمامی برنامه ها و اقدامات مرتبط با راهیان نور
۲ـ فرهنگ محوری؛ توجه به فرهنگ اسلامی، ملی و دفاعی مبتنی بر آموزه های قرآنی که منجر به ارتقاء جایگاه معنوی انسان ها در نزد خداوند و جامعه می شود .
۳ـ ولایتمداری؛ ولایتمداری تجلی ولایت و حاکمیت خدا و استمرار ولایت رسول خدا و ائمه معصومین در تمام لحظات زندگی از طریق تقید دائمی به اوامر و نواحی ولی امر مسلمین مبتنی بر ارادت قلبی
۴ـ عقلانیت، صداقت و پرهیز از دروغ و انحراف؛ ارزش های ذکر شده از اصول و ارزش های اصلی فرهنگی در نظام ولایی ایران اسلامی می باشند و در برنامه های راهیان نور به عنوان ارزش های اولیه مورد توجه دائمی است .
۵ ـ بصیرت انقلابی؛ دفاع مقدس و فرهنگ و ارزش های آن، برآمده از بصیرت انقلابی رزمندگان اسلام بود و راهیان نور تلاش برای استمرار این بصیرت در نسل های جدید است .
۶ ـ ایثار؛ کلمه ایثار به معنای بذل و گذشت کردن از حق خود برای دیگران و به نفع دیگران، و ترجیح دیگران به خود است.در ایثار، خیرخواهی نهفته است، به همین دلیل مقابل خودخواهی قرار می گیرد. ایثار، از خود گذشتگی و مقدم داشتن دیگران بر خود که ازجمله ارزش های متعالی دین مبین اسلام می باشد.حقیقت ایثار یعنی برتری بخشیدن و مقدم داشتن آن چیزی که فضیلت دارد.
۷ـ جهاد؛ جهاد، تلاشی است، جهت تحقق آرمان ها و مقاصد الهی از طریق فراهم آوردن زمینه ها و عوامل تحقق آنها و رفع موانع و انجام تکلیف در موقعیت های خاص. البته اصل تکلیف را خدا، پیامبر، ائمه معصومین و ولی فقیه زمان مشخص می کند و تابع احساس درونی یا منافع افراد نیست.
۸ ـ شهید/شهادت؛ شهادت در لغت به معنای گواهی دادن و کشته شدن در راه خدا است. شهید کسی است که در راه خدا کشته شده است. در آیات قرآن کریم، کلمه شهید به معنی «کشته شده در راه خدا» می باشد (نساء/۶۹).
۹ـ فرهنگ شهادت؛ عبارت است از مجموعه آگاهی ها، باورها، آداب و اعتقادات و اعمالی که موجب وصل انسان به عالی ترین و والاترین درجه کمال، یعنی مرگ آگاهانه در راه خدا می گردد. هرگونه آثار مادی و معنوی باقیمانده از شهدا، بخشی از این فرهنگ می باشد. فرهنگ شهادت، مجموعه آثار، اصول و معارف برآمده از حیات معنوی شهیدان راه خدا و مبین سیره عملی آنها است.
۱۰ـ دفاع مقدس؛ مجموعه مقاومت ها، مجاهدت ها، حماسه ها، پایمردی ها، فعالیت ها و اقداماتی است که توسط ملت ایران و رزمندگان و نیرو های مسلح جمهوری اسلامی ایران در ۸ سال دفاع مقدس در برابر تهاجم رژیم بعثی صدام، استکبار جهانی، گروهک های تکفیری و ضد انقلاب (منافقین، کوموله و...) برای دفاع از جمهوری اسلامی ایران، ارزش های اسلامی و مظلومان جهان و جهان اسلام به انجام رسیده است .
۱۱ـ هدایت و راهبری؛ مدیران برنامه های راهیان نور با پرهیز از تصدی گری های غیر ضروری، نقش اصلی خود را بر هدایت و راهبری برنامه های فرهنگی در جهت تقویت فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس متمرکز می نمایند .
۱۲ـ خلاقیت و نوآوری؛ برای شکوفایی و بالندگی راهیان نور، برنامه های خلاقانه و نوآورانه یکی از ارزش های حاکم بر مدیریت آن است .
۱۳ـ مهرورزی و کرامت انسانی؛ محبت بهترین بستر برای انتقال ارزش ها با انتخاب قالب های متناسب با موضوعات ارزشی و فرهنگی است و حفظ کرامت انسان ها، جاذبه راهیان نور را برای همیشه حفظ می کند .
فصل سوم: چشم انداز و تصویر مطلوب
ماده۳ـ چشم انداز
با اتکال و استعانت از درگاه خداوند متعال: «راهیان نور مهمترین جریان فرهنگی کشور است که تجلی گاه فرهنگ انقلابی و ارزش های تعالی بخش دفاع مقدس است که منجر به نهادینه سازی فرهنگ دفاع مقدس، جهاد، مقاومت، ایثار و شهادت، ارتقاء سرمایه اجتماعی، نشر ارزش های دفاع مقدس و صیانت از دستاوردهای آن می شو د.»
ماده۴ـ تصویر مطلوب
تصویر مطلوب از راهیان نور کشور در افق چشم انداز ۱۴۰۴ عبارت است از:
۱ـ مقوم انقلاب اسلامی و اقتدار ملت ایران در مقابله با جنگ نرم و عملیات روانی دشمنان جمهوری اسلامی ایران
۲ـ توانمند در انتقال فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس به نسل آینده.
۳ـ حاکمیت فرهنگ اسلامی، انقلابی و معارف دفاع مقدس در تمام سطوح راهیان نور.
۴ـ برخوردار از توان نرم افزاری و سخت افزاری در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در پاسخگویی به نیازهای مخاطبان برای حفظ و نشر آثار و ارزش های دفاع مقدس
۵ ـ توانمند در تربیت انسان ها و کادرسازی در تراز انقلاب اسلامی
۶ ـ تأثیرگذار مثبت در فرهنگ عمومی جمهوری اسلامی ایران و مقوم فرهنگ دفاعی کشور
۷ـ توانمند و هم افزا در گفتمان سازی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی سیاستگذار، هماهنگ کننده، حمایت گر و هدایت کننده و ناظر در تربیت معنوی و اخلاقی مخاطبان راهیان نور در سطح ملی و فراملی و توانمند در جریان سازی فرهنگی کشور
۸ ـ دارای نظامی جامع، هدفمند، کارآمد، هوشمند، مسئول و هم افزا در کشور
۹ـ بهره مند از نیروی انسانی مؤمن، ایثارگر، انقلابی، متخصص، مسئولیت پذیر، کارآمد، با انگیزه، فعال و برخوردار از توانمندی های مورد نیاز و روزآمد، در اداره جریان عظیم راهیان نور
۱۰ـ برخوردار از قوانین و مقررات جامع و هماهنگ، روزآمد و شفاف، معطوف به جهاد، ایثار و شهادت مبتنی بر ارزش های اسلامی، قانون اساسی و اسناد بالادستی
۱۱ـ مؤثر در شناساندن دشمنان انقلاب اسلامی به آحاد جامعه و مقوم روحیه استکبارستیزی
۱۲ـ برخوردار از جایگاه مرجعیت برای نشر ارزش های دفاع مقدس، گردشگری تعالی بخش در بستر راهیان نور
فصل چهارم: اهداف و سیاست ها
ماده۵ ـ اهداف
۱ـ زنده نگه داشتن و جلوگیری از تحریف تاریخ، فرهنگ، ارزش ها و دستاوردهای دفاع مقدس .
۲ـ انتقال فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس و انتقال آن به نسل های آینده در سطح ملی و بین المللی.
۳ـ ترویج فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس و ارائه الگوهای دست یافتنی منطبق بر سیره شهدا و فرماندهان.
۴ـ تقویت بصیرت انقلابی، دشمن شناسی، استکبارستیزی و ولایت مداری.
۵ ـ تحکیم پیوند میان مردم و نیروهای مسلح با اتکا به گنجینه عظیم دفاع مقدس.
۶ ـ شناسایی، حفظ و ماندگارسازی آثار و میراث ارزشمند دفاع مقدس در مناطق عملیاتی و یادمان های دفاع مقدس
۷ـ فراگیر شدن حرکت راهیان نور و ایجاد یک جریان بزرگ فرهنگی تأثیرگذار بر مخاطب در سطح ملی و فرا ملی
۸ ـ ظرفیت سازی ملی و فرا ملی برای آشنایی همه ایرانیان و غیر ایرانیان به خصوص نسل جوان با حماسه ها، معارف و ارزش های دفاع مقدس همچون ایثار، شهادت و ... در قالب راهیان نور
ماده۶ ـ سیاست ها
۱ـ هماهنگی و هم افزایی در سطح کشور با جذب حداکثری با پرهیز از هرگونه عملکرد گروهی و جناحی در برنامه های راهیان نور
۲ـ نهادینه نمودن برنامه ها و اقدامات راهیان نور از طریق ارائه طرح ها و لوایح حقوقی و قانونی مورد نیاز و پیگیری تا سیر مراحل تصویب و اجرا
۳ـ مرجع سازی ستاد مرکزی در کلیه سطوح سیاستگذاری، برنامه ریزی، هدایت، حمایت و نظارت راهیان نور
۴ـ اولویت بخشی در راهیان نور به اقدامات گروهی وکاروانی با تأکید ویژه بر نوجوانان و جوانان .
۵ ـ نظام مند و برنامه محور شدن کلیه امور مربوط به راهیان نور اعم از زائران، یادمان ها، روایتگری، خادمین، مبلغین
۶ ـ تعمیق و پایدارسازی تأثیرات فرهنگی و معنوی ارزش های دفاع مقدس در زائران راهیان نور
۷ـ بهره گیری هوشمندانه و هدفمند از فناوری های نوین و فضای مجازی در راهیان نور
۸ ـ مسئول سازی و مشارکت دادن همه وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها، نیروهای مسلح و مردم با تعیین سهم و نقش آنها در تحقق اهداف، مدیریت و پیشبرد برنامه های راهیان نور
۹ـ فعال کردن ظرفیت های علمی، پژوهشی، پیشکسوتان، سازمان های مردم نهاد و بخش خصوصی در برنامه های راهیان نور
۱۰ـ فعال کردن استان های میزبان در راهیان نور برای تأمین نیازمندی زائران و کاروان های راهیان نور
۱۱ـ گسترش و پایدارسازی ارتباط با مخاطبان راهیان نور با بهره برداری از فضای مجازی و شبکه اجتماعی
۱۲ـ تأمین امنیت و سلامت هر چه بیشتر زائران و دست اندرکاران راهیان نور .
۱۳ـ بهره گیری از مشارکت و خدمات داوطلبانه جهادی در محرومیت زدایی از مناطق محروم میزبان راهیان نور
فصل پنجم: راهبردها
۱ـ طراحی و استقرار نظام و سامانه جامع اطلاعات، ارتباطات و اطلاع رسانی در حوزه راهیان نور
۲ـ تنوع بخشی و تقویت منابع و اعتبارات مورد نیاز برای توسعه راهیان نور
۳ـ بسترسازی برای پذیرش روز افزون (استقبال مردمی) زائران راهیان نور در بین ساکنین مناطق عملیاتی دفاع مقدس
۴ـ ایجاد جذابیت برای استقبال و حضور بیشتر اقشار مختلف مردم در اردوهای راهیان نور با بهره گیری از فناوری های نوین و شبکه اجتماعی و ارایه خدمات و هدایتگری هدفمند
۵ ـ جلوگیری از هرگونه جریان تضعیف کننده راهیان نور با ماهیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و . ..
۶ ـ سازماندهی، تقویت و حمایت از مؤسسات، تشکل های مردمی و غیردولتی و مشارکت آنها در اجرای برنامه های راهیان نور
۷ـ توسعه و تأمین زیرساخت های راهیان نور از جمله: جاده های دسترسی، محل های اسکان زائرین، امکانات رفاهی و خدماتی متمرکز و بین راهی، حمل و نقل، بهداشت و... به منظور تأمین امنیت، سلامت و بهره وری هر چه بیشتر زائران و دست اندرکاران راهیان نور
۸ ـ گسترش دوره زمانی و محیطی راهیان نور
۹ـ گسترش کمی و کیفی یادمان های دفاع مقدس مبتنی بر طرح های مطالعاتی جامع یادمان ها
۱۰ـ بازآفرینی و تصویرسازی از تاریخ، معارف و ارزش های دفاع مقدس همراه با تقویت جذابیت های زیبایی شناختی و معرفتی
۱۱ـ ایجاد مشارکت فراگیر کلیه دستگاه ها لشکری و کشوری در گسترش کمی و کیفی راهیان نور و مدیریت یادمان های دفاع مقدس با تقویت زیر ساخت های مدیریتی و پشتیبانی
۱۲ـ تعیین وزارتخانه ها، سازمان ها و استان ها به عنوان معین یادمان های مناطق عملیاتی و مرزی دفاع مقدس .
۱۳ـ غنی سازی و تقویت محتوای دینی، فرهنگی، هنری و ادبی برنامه های راهیان نور
۱۴ـ تنظیم و پیگیری برای تصویب قوانین مورد نیاز جهت رفع موانع و تقویت اقدامات مورد نیاز .
۱۵ـ تربیت و تعالی نیروی انسانی مورد نیاز برگزاری راهیان نور از جمله: راویان، مبلغین، خادمین، مدیران کاروان
۱۶ـ اداره امور راهیان نور بر پایه نظام قرارگاهی برای هماهنگی، نظارت و هدایت کلی راهیان نور.
۱۷ـ کاهش حداکثری صدمات و تلفات احتمالی ناشی از اعزام کاروان های راهیان نور در سطح کشور.
فصل ششم: نگاشت نهادی و الزامات
راهیان نور به عنوان یک جریان فرهنگی ملی نیازمند مشارکت و فعالیت های دستگاه های مختلف می باشد.
این سند به سه حوزه شورای سیاستگذاری و ستاد مرکزی راهیان نور کشور، سازمان های نیروهای مسلح و دستگاه های کشوری (دولتی، غیردولتی و مؤسسات مردم نهاد) تقسیم و بر این اساس وظایف آنان تعیین گردیده است.
ماده۷ـ الزامات و وظایف شورای سیاستگذاری و ستاد مرکزی راهیان نور کشور
● الزامات و وظایف اختصاصی شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور:
۱ـ تدوین خط مشی ها و سیاست های کلی راهیان نور و ارسال به هیأت امناء بنیاد برای تصویب و ابلاغ .
۲ـ تصویب سیاست های اجرایی در حوزه راهیان نور .
۳ـ بررسی و تصویب طرح ها، برنامه ها و دستورالعمل های مرتبط با راهیان نور .
۴ـ تصویب آئین نامه داخلی شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور .
۵ ـ تصویب شاخص های عملیاتی برای تحقق اهداف و سیاست های کلی راهیان نور .
۶ ـ نظارت بر عملکرد کلی سازمان ها و نهادهای مرتبط با فعالیت های راهیان نور در سطح کشور .
۷ـ فراهم ساختن زمینه های لازم برای تأمین منابع مالی و تسهیلات مورد نیاز راهیان نور در کشور .
۸ ـ تأیید آئین نامه های مورد نیاز در حوزه راهیان نور کشور در چارچوب قوانین مربوطه و ارسال به هیأت امنای بنیاد برای تصویب .
● الزامات اجرایی ستاد مرکزی راهیان نور کشور:
به منظور اجرا، نظارت، ارزیابی و روزآمدسازی این سند اقدامات زیر انجام خواهد شد:
۱ـ ستاد مرکزی با ایجاد سازوکارهای مشخص ضمن انجام تصمیم گیری های لازم و ابلاغ مصوبات، وظیفه نظارت بر تحقق اهداف این سند و ارزیابی پیشرفت کار راهیان نور را برعهده دارد.
۲ـ ستاد مرکزی موظف است حداکثر ظرف شش ماه پس از تصویب سند، آئین نامه ها و سایر فرآیندهای مأموریت راهیان نور را بر مبنای این سند بازنگری و تکمیل نماید.
۳ـ ستاد مرکزی موظف است معیارها، شاخص ها و اقدامات اجرایی مرتبط با این سند را تهیه و به دستگاه های اجرایی ذیربط ابلاغ نماید.
۴ـ ستاد مرکزی موظف است تمام برنامه ها و سیاست های اجرایی دستگاه ها در زمینه راهیان نور را با سند تطبیق داده و در صورت عدم انطباق، با همکاری بنیاد اقدامات مقتضی را برای اصلاح آنها انجام دهد.
۵ ـ ستاد مرکزی موظف است با توجه به معیارها و شاخص های ابلاغ شده، میزان پیشرفت و عملکرد طرح ها و برنامه های دستگاه های اجرایی و گزارش اقدامات خود را برای اصلاح وضع موجود در فواصل زمانی یک ساله به هیأت امنای بنیاد ارائه نماید.
۶ ـ ستاد مرکزی موظف است هماهنگی های لازم را با ستادکل، دولت و مجلس شورای اسلامی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز و اجرای راهبردها و الزامات این سند را در بودجه های سنواتی انجام دهد.
۷ـ ستاد مرکزی موظف است آئین نامه های جذب، آموزش و به کارگیری «خادمین، مبلغین و راویان» راهیان نور را تدوین و پس از تصویب شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور جهت اجراء ابلاغ نماید.
۸ ـ ستاد مرکزی موظف است این سند را به صورت دوره ای، به روزرسانی نموده و برای تصویب به هیأت امنای بنیاد ارائه نماید.
● وظایف اختصاصی ستاد مرکزی راهیان نور کشور:
۱ـ سیاستگذاری، هماهنگی، حمایت، هدایت و نظارت بر راهیان نور کشور.
۲ـ پیش بینی و برآورد توسعه زیرساخت ها و سامانه های مدیریتی و محتوایی راهیان نور و یادمان ها در قالب برنامه های سالانه و پنج ساله.
۳ـ تصویب و تبادل سند همکاری (تفاهم نامه) با سازمان ها و دستگاه های کشوری و لشکری در حوزه راهیان نور.
۴ـ تشکیل و هدایت قرارگاه های مشترک ستاد مرکزی و معرفی و انتصاب فرماندهان قرارگاه های یازده گانه عملیاتی (آجا ـ سپاه و بسیج ـ ناجا ـ جهاد کشاورزی ـ فرهنگی ـ دانشجویی ـ دانش آموزی ـ حوزه های علمیه ـ رسانه ـ دریایی ـ بین الملل)
۵ ـ مدیریت عمل کلی راهیان نور که در ستاد حسب ضرورت و تصویب ستاد مرکزی برای تحقق اهداف و پیاده سازی سند ضرورت پیدا می کند .
۶ ـ نظارت بر فعالیت ها و اقدامات قرارگاه های تخصصی در حوزه راهیان نور.
۷ـ رصد و پایش مستمر میزان پیشرفت و تحقق سیاست ها و راهبردهای در زمینه راهیان نور.
۸ ـ نظارت ستادی بر نحوه اجرای سند ملی راهیان نور.
۹ـ جریان سازی، گفتمان سازی و تولید محتوای فرهنگی در زمینه انتقال مفاهیم و ارزش های دفاع مقدس با کمک واحدهای سازمانی بنیاد و سایر و نهادهای فرهنگی هنری کشور.
۱۰ـ مسئول سازی و بهره گیری از ظرفیت ها و قابلیت های دستگاه های کشوری و لشکری در امور راهیان نور.
۱۱ـ ایجاد و توسعه الگوها و استانداردهای کمی و کیفی و ضوابط اجرایی مربوط به راهیان نور.
۱۲ـ برنامه ریزی و نظارت بر تربیت، آموزش، بکارگیری و تداوم ارتباط با راویان، خادمین، مبلغان و متولیان راهیان نور.
۱۳ـ انجام حمایت های حقوقی، قانونی و بیمه ای از زائرین، خادمین، راویان، مبلغین، متولیان و مراکز راهیان نورکشور.
۱۴ـ تعامل و ارتباط مستمر با سازمان های نیروهای مسلح، دستگاه های کشوری و سازمان های مردم نهاد.
۱۵ـ برنامه ریزی برای ایجاد و توسعه شبکه های مجازی و اجتماعی و تعامل با گروه های هدف در سطح ملی و بین المللی.
۱۶ـ انسجام بخشی و یکپارچه سازی آمار و اطلاعات راهیان نور کشور.
۱۷ـ تشکیل و فعال سازی کارگروه های تخصصی راهیان نور با حضور نمایندگان سازمان ها و نهادهای ذی ربط.
۱۸ـ حمایت و مشارکت در طراحی و اجرای سامانه افکارسنجی، رصد و پایش جوامع هدف مرتبط با راهیان نور .
۱۹ـ حمایت از پژوهش های علمی و کاربردی در حوزه مأموریت های راهیان نور.
۲۰ـ پیش بینی و انجام اقدامات ستادی برای تأمین امنیت زائرین و کاهش حوادث و مخاطرات مرتبط با راهیان نور .
۲۱ـ اطلاع رسانی و انجام تبلیغات هدفمند با هدف آشنایی جامعه با موضوع راهیان نور.
۲۲ـ ساماندهی، حمایت و بهره گیری از تشکل ها و فعالان مردمی حوزه راهیان نور در سطح کشور.
۲۳ـ نظارت ستادی و تخصصی و ایجاد وحدت رویه در اجرای برنامه های راهیان نور.
۲۴ـ تدوین برنامه های سالانه و پنج ساله براساس دستورالعمل های ابلاغی و سایر اسناد بالادستی.
۲۵ـ تهیه و تدوین روش های جاری و دستورالعمل های مورد نیاز مرتبط با وظایف محوله.
۲۶ـ تنظیم گزارش اقدامات و عملکرد نوبه ای و سالانه و اعتبارات در اجرای برنامه های مصوب و ابلاغی.
۲۷ـ تعیین و ابلاغ وظایف ادارات کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان ها در موضوع راهیان نور .
۲۸ـ تشکیل و راهبری شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور .
ماده۸ ـ الزامات و وظایف سازمان های نیروهای مسلح
● وظایف عمومی:
در این بخش ابتدا وظایف عمومی سازمان های نیروهای مسلح و سپس وظایف اختصاصی ارتش جمهوری اسلامی ایران؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیج؛ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تدوین که در اجرای این سند همکاری و مشارکت می نمایند.
۱ـ تدوین برنامه سالانه در حوزه راهیان نور و ارائه به ستاد مرکزی جهت سیر مراحل تصویب و ابلاغ.
۲ـ تهیه و ابلاغ آئین نامه نحوه اعزام کارکنان و خانواده آنان همچنین کارکنان وظیفه به راهیان نور.
۳ـ تهیه و ابلاغ آئین نامه نحوه اعزام دانشجویان، دانش آموختگان و کارورزان سازمانی خود به مناطق راهیان نور.
۴ـ مدیریت یادمان های تحت امر براساس ابلاغیه های ستاد مرکزی در زمینه: احداث، نگهداری، مرمت و بازسازی، تجهیز و بهره برداری.
۵ ـ همکاری و تعامل با ستاد مرکزی و سایر سازمان ها و نهادهای ذی ربط.
۶ ـ ارائه کلیه آمار و اطلاعات (روزانه و دوره ای) یادمان های تحت پوشش به ستاد مرکزی اعم از: تعداد بازدیدکنندگان، نیروی انسانی، خادمین، رخدادها، حوادث احتمالی و . ...
۷ـ برپایی نمایشگاه و اجرای برنامه های متنوع و جذاب فرهنگی و هنری در یادمان های تحت پوشش.
۸ ـ تأمین و ارائه خدمات رفاهی به زائرین و عوامل اجرایی راهیان نور از قبیل: امنیت، تغذیه، اسکان، حمل و نقل، بهداشت، درمان و ... .
۹ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۱۰ـ تشکیل قرارگاه، کارگروه، شورا، اتاق وضعیت و ... در مرکز و استان های مقصد راهیان نور برحسب نیاز.
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت و قبول مسئولیت در شوراها و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی و صدور حکم انتصاب آنان .
۱۲ـ تهیه گزارش اقدامات و عملکرد نوبه ای، سالانه و اعتبارات در اجرای برنامه های مصوب و ابلاغی و ارائه به ستاد مرکزی.
۱۳ـ سایر اقداماتی که به موجب مصوبات شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور ابلاغ خواهد شد.
۱۴ـ برقراری امنیت لازم در محدوده ی سرزمینی محورهای منتهی به یادمان ها و یادمان های مورد بهره برداری .
۱۵ـ اعزام گسترده کارکنان، بازنشستگان و خانواده های نیروهای مسلح به راهیان نور.
● وظایف اختصاصی آجا:
۱ـ تهیه و ابلاغ دستورالعمل های مورد نیاز آجا در حوزه راهیان نور کشور، بر مبنای سند ملی راهیان نور کشور.
۲ـ آماده سازی کلیه پادگان های آجا که شرایط اسکان کاروان های راهیان نور را دارند برای پذیرش کاروان های راهیان نور و خودروهای شخصی در استان های مقصد راهیان نور .
۳ـ اداره امور یادمان های تحت پوشش براساس سیاست های ابلاغی از سوی ستاد مرکزی .
۴ـ برپایی نمایشگاه نقش نیروی زمینی، نیروی هوایی، نیروی دریایی، قرارگاه پدافند هوایی و هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران و ارائه محصولات فرهنگی در یادمان های و پادگان های محل اسکان براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۵ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته آجا علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۶ ـ بهره گیری و استفاده از امکانات لازم آمادی و ترابری (زمینی، هوایی، دریایی و قرارگاه پدافند هوایی) در مأموریت های امدادی، اضطراری و ستادی و تعامل با ستاد مرکزی .
۷ـ پیش بینی تمهیدات لازم جهت استفاده کاروان های اعزامی به مناطق دریایی تحت پوشش با هماهنگی ستاد مرکزی راهیان نور در پایگاه ها و مناطق دریایی .
۸ ـ ایجاد قرارگاه راهیان نور آجا و تعیین فرمانده آن براساس سیاست های ستاد مرکزی و مشارکت فعال در قرارگاه راهیان نور دریایی .
۹ـ برگزاری رزمایش های فرهنگی رزمی در مناطق عملیاتی برای زائران راهیان نور .
۱۰ـ شناسایی، جذب، آموزش و بکارگیری راویان در کاروان ها، یادمان ها و مراکز اسکان راهیان نور بر اساس سیاست های ابلاغی ستاد مرکزی .
● وظایف اختصاصی سپاه و بسیج:
۱ـ تهیه دستورالعمل های موردنیاز در حوزه جذب و اعزام راهیان نور و پیگیری سیر مراحل تصویب و ابلاغ آن.
۲ـ اداره امور یادمان های تحت پوشش بر اساس سیاست های ابلاغی از سوی ستاد مرکزی .
۳ـ برپایی نمایشگاه با استقرار و حضور رزمندگان و فرماندهان نیرو های پنج گانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بیان نقش رزمندگان اسلام در دوران دفاع مقدس در یادمان های تحت پوشش .
۴ـ اطلاع رسانی، ثبت نام، اعزام، تجهیز و به کارگیری خادمین کاروان های راهیان نور با کمک ستاد مرکزی .
۵ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته سپاه و بسیج علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۶ ـ اعزام گسترده اقشار مختلف جامعه به راهیان نور با کمک سایر سازمان ها و نهادها .
۷ـ هماهنگی و اعزام کاروان های دانشجویان و طلّاب خارجی حاضر در ایران و جوانان کشورهای اسلامی به راهیان نور .
۸ ـ تجهیز و آماده سازی اردوگاه های بسیج و پادگان های سپاه جهت اسکان کاروان های راهیان نور .
۹ـ اجرای پروژه های فرهنگی و محتوایی و اهدای محصولات مرتبط، با کمک کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
۱۰ـ حمایت و هدایت اردوهای جهادی و عمرانی با استفاده از ظرفیت بسیج با هدف خدمت رسانی به مردم مناطق میزبان در ایام راهیان نور .
۱۱ـ استفاده از ظرفیت بسیج اساتید، طلاب، روحانیون و حوزه های علمیه و اردوهای جهادی در امور دینی و مذهبی راهیان نور .
۱۲ـ استفاده از ظرفیت بسیج جامعه پزشکی و سایر اقشار مؤثر در اردوهای جهادی درمانی در نقاط محروم مقصد راهیان نور .
۱۳ـ بهره گیری و استفاده از امکانات لازم آمادی و ترابری (زمینی، هوایی، دریایی) در مأموریت های امدادی، اضطراری .
۱۴ـ پیش بینی تمهیدات لازم جهت استفاده کاروان های اعزامی به مناطق دریایی تحت پوشش در پایگاه ها و مناطق دریایی .
۱۵ـ ایجاد قرارگاه راهیان نور سپاه و بسیج و دریایی و تعیین فرماندهان دو قرارگاه براساس سیاست های ستاد مرکزی.
۱۶ـ برگزاری رزمایش های فرهنگی رزمی در مناطق عملیاتی برای زائران راهیان نور .
۱۷ـ شناسایی، جذب، آموزش و بکارگیری راویان در کاروان ها، یادمان ها و مراکز اسکان راهیان نور بر اساس سیاست های ابلاغی ستاد مرکزی .
● وظایف اختصاصی ناجا:
۱ـ تهیه دستورالعمل ترافیکی، امنیتی و انتظامی راهیان نور و پیگیری سیر مراحل تصویب و ابلاغ آن.
۲ـ تأمین امنیت عمومی، انتظامی و ترافیکی یادمان ها، کاروان ها و زائران راهیان نور.
۳ـ پیش بینی تمهیدات ویژه جهت تأمین تردد زائرین و کاروان ها در محورها و مناطق عملیاتی.
۴ـ اداره امور یادمان های تحت پوشش براساس سیاست های ابلاغی از سوی ستاد مرکزی .
۵ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته ناجا علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۶ ـ برپایی نمایشگاه و استقرار و حضور رزمندگان و فرماندهان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (شهربانی، ژاندارمری، کمیته انقلاب اسلامی) در یادمان های تحت پوشش برای تبیین نقش آنها و سایر رزمندگان اسلام طی دوران دفاع مقدس.
۷ـ ایجاد قرارگاه راهیان نور ناجا و تعیین فرمانده آن براساس سیاست های ستاد مرکزی.
۸ ـ تشکیل کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی ستاد مرکزی راهیان نور.
۹ـ شناسایی، جذب، آموزش و بکارگیری راویان در کاروان ها، یادمان ها و مراکز اسکان راهیان نور بر اساس سیاست های ابلاغی ستاد مرکزی .
● وظایف اختصاصی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح:
۱ـ ایجاد شرایط لازم برای ارتباط امن، مناسب و دائمی قرارگاه ها و رده های ستاد مرکزی با سازمان های نظامی، انتظامی و امنیتی در استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سایر استان های مقصد راهیان نور که در آینده در چرخه سفر راهیان نور قرار خواهند گرفت .
۲ـ کمک به طراحی و تولید انواع نقشه مناطق عملیاتی دفاع مقدس براساس نیاز ستاد مرکزی .
۳ـ تأمین ماشین آلات سنگین و سایر کمک ها برای عملیات عمرانی و گویا سازی (ایجاد شرایط سرزمینی متناسب با دوران دفاع مقدس) در یادمان ها .
۴ـ مین زدایی مناطق و مسیر های منتهی به یادمان ها و ایمن سازی آنها .
۵ ـ کمک به ایجاد مانیتورینگ صوتی و تصویری در یادمان ها .
۶ ـ تعیین نقاط مرزی منتهی به یادمان ها به منظور عدم عبور زائران از نوار مرزی به سرزمین های خاکی و آبی کشور های همسایه .
۷ـ انجام اقدامات لازم در زمینه صدور سند مالکیت یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس به نام ستاد مرکزی.
۸ ـ ثبت جاده های منتهی به یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس در نقشه های عمومی و نظامی .
۹ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و محصولات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی.
۱۰ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه های ستاد مرکزی .
ماده۹ـ الزامات و وظایف دستگاه های کشوری (دولتی، غیردولتی و مؤسسات مردم نهاد)
در فرآیند اجرایی شدن این سند وزارت کشور؛ وزارت آموزش و پرورش؛ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح؛ وزارت اطلاعات؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ وزارت امور اقتصادی و دارایی؛ وزارت ورزش و جوانان؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ وزارت نفت؛ وزارت نیرو؛ وزارت دادگستری؛ وزارت راه و شهرسازی؛ وزارت جهاد کشاورزی؛ وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی؛ وزارت امور خارجه؛ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران؛ سازمان برنامه و بودجه؛ مدیریت حوزه های علمیه کشور؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ شورای فرهنگ عمومی؛ شورای عالی مناطق آزاد؛ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی؛ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری؛ بنیاد شهید و امور ایثارگران؛ سازمان تبلیغات اسلامی؛ سازمان اوقاف و امور خیریه؛ دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه پیام نور؛ مرکز آمار ایران و جمعیت هلال احمر، شورای عالی فضای مجازی، دبیرخانه شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور، مجلس شورای اسلامی و کلیه رده های تابعه آنها با ستاد مرکزی همکاری می نمایند. بدیهی است آن دسته از سازمان ها و نهادهای کشوری که نام آنها در این سند برده نشده است بر حسب نیاز و ضرورت با تصویب شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور در قالب تفاهم نامه های دوجانبه در این کار ملی مشارکت خواهند نمود.
● وظایف عمومی دستگاه های کشوری:
۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت و قبول مسئولیت در شوراها و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی و صدور حکم انتصاب آنان .
۲ـ تدوین برنامه سالانه در حوزه راهیان نور و ارائه به ستاد مرکزی جهت سیر مراحل تصویب و ابلاغ.
۳ـ ایجاد ردیف اعتباری راهیان نور به استناد بند (ث) ماده (۸۶) قانون برنامه ششم توسعه کشور مصوب مجلس شورای اسلامی .
۴ـ گنجاندن موضوع راهیان نور در جشنواره ها، مسابقات، مراسم و برنامه های فرهنگی، تربیتی با استفاده از ردیف اعتباری مستقل راهیان نور .
۵ ـ واگذاری ظرفیت مراکز آموزشی، تفریحی، ورزشی، اردویی، اسکان و ... برای استفاده زائران راهیان نور .
۶ ـ تهیه و ابلاغ آئین نامه نحوه اعزام مدیران، کارکنان و خانواده آنان به مناطق راهیان نور.
۷ـ همکاری با ستاد مرکزی و سایر سازمان ها و نهادهای ذی ربط در امر راهیان نور.
۸ ـ تشکیل قرارگاه، کارگروه، شورا، اتاق وضعیت و ... در مرکز و استان های مقصد راهیان نور بر حسب نیاز و با تصویب ستاد مرکزی.
۹ـ سایر مباحث و اقداماتی که به موجب مصوبات شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور ابلاغ خواهد شد.
۱۰ـ اعزام گسترده کارکنان، بازنشستگان و خانواده های ایشان به راهیان نور.
● وظایف اختصاصی دستگاه های کشوری:
■ وزارت کشور:
۱ـ استانداران به عنوان رئیس ستاد هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور استان ها می باشند .
۲ـ ابلاغ به استانداران برای اجرایی کردن ماده ۸۶ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۳ـ حمایت و کمک به تأمین خدمات آبرسانی، برق رسانی، گازرسانی و احداث جاده های مواصلاتی به یادمان ها و مراکز راهیان نور در استان های مقصد .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ راه اندازی ستاد های هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور در استان ها با مشارکت دستگاه های اجرایی استانی.
۶ ـ مقرر نمودن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی در برنامه های فرهنگی استان ها .
۷ـ حمایت و اتخاذ سیاست های تشویقی لازم از تشکل های مردم نهاد فعال در حوزه راهیان نور .
۸ ـ ایجاد بسترهای لازم جهت همکاری و مشارکت شهرداری های سراسر کشور در زمینه راهیان نور.
۹ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی ستاد مرکزی .
۱۰ـ حکم انتصاب استانداران از سوی رییس ستاد مرکزی صادر خواهد شد
■ وزارت جهاد کشاورزی:
۱ـ مشارکت فعال در روایتگری، یادمان داری، اجرای برنامه های فرهنگی و هنری (نمایشگاه، نمایش هنری و...) راهیان نور با رویکرد مهندسی و پشتیبانی جنگ جهاد .
۲ـ تولید محصولات فرهنگی و هنری به منظور تبیین نقش جهاد در دفاع مقدس .
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
۴ـ انجام اقدامات لازم در خصوص بازآفرینی و گویا سازی نقش و عملکرد جهاد در دفاع مقدس .
۵ ـ حمایت و احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۶ ـ بهره گیری از تجربیات فرماندهان و رزمندگان بازنشسته جهاد علاقمند برای روایتگری دفاع مقدس در یادمان ها .
۷ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور جهاد کشاورزی بر اساس سیاست های ستاد مرکزی.
۸ ـ وزیر جهاد کشاورزی فرمانده قرارگاه راهیان نور جهاد می باشد .
۹ـ حکم انتصاب فرمانده قرارگاه راهیان نور جهاد از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ وزارت آموزش و پرورش:
۱ـ توسعه و تسهیل سفرهای فرهنگی دانش آموزی به ویژه اردو های زیارتی و راهیان نور برابر بند (۴) ماده ۶۳ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۲ـ برگزاری اردو های راهیان نور ویژه دانش آموزان و فرهنگیان با همکاری سازمان بسیج برابر بند (ب) ماده۸۶ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری ستاد مرکزی، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های، کارگروه تخصصی خادمین و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ بسط و گسترش فرهنگ مشارکت کارکنان و دانش آموزان در اردوهای راهیان نور .
۶ ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور دانش آموزی بر اساس سیاست های ستاد مرکزی.
۷ـ وزیر آموزش و پرورش فرمانده قرارگاه راهیان نور دانش آموزی کشور می باشد .
۸ ـ فرمانده قرارگاه راهیان نور سپاه و بسیج جانشین فرماندهی قرارگاه راهیان نور دانش آموزی کشور خواهد بود .
۹ـ احکام انتصاب فرمانده و جانشین قرارگاه راهیان نور دانش آموزی کشور از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:
۱ـ کمک به تولید کتاب و سایر محصولات فرهنگی نوشتاری، فیلم و موسیقی با موضوع راهیان نور .
۲ـ حمایت از اعزام های خاص (نویسندگان، هنرمندان، بازیگران و...) به راهیان نور .
۳ـ برگزاری و کمک به برگزاری مراسم ملی، منطقه ای و استانی مانند شب شعر، مسابقه و ... با موضوع راهیان نور .
۴ـ پوشش رسانه ای اقدامات و فعالیت های راهیان نور کشور در خبرگزاری ها و رسانه ها .
۵ ـ کمک به برپایی نمایشگاه های فرهنگی و هنری با موضوع راهیان نور .
۶ ـ کمک به برپایی نمایشگاه ها و اجرای نمایش های هنری با موضوع راهیان نور .
۷ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۸ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۹ـ اعطاء مجوز فعالیت به مؤسسات فرهنگی و هنری در حوزه راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۱۰ـ حمایت از مطالعات و پژوهش های فرهنگی و تخصصی راهیان نور .
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها، قرارگاه فرهنگی .
■ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی:
۱ـ برنامه ریزی و حمایت از اعزام کاروان های دانشجویی، اساتید و کارکنان به اردوهای راهیان نور .
۲ـ همکاری نظام مند و مدون برای پذیرش و درمان رایگان بیماران و حادثه دیدگان راهیان نور در تمام مراکز درمانی و بیمارستانی سطح کشور، به خصوص ۷ استان مقصد راهیان نور (آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر، هرمزگان) و سایر استان هایی که در آینده در چرخه سفر راهیان نور قرار خواهند گرفت .
۳ـ ایجاد و تجهیز درمانگاه های موقت ودائم در یادمان ها و سایر مراکز براساس اعلام نیاز ستاد مرکزی .
۴ـ همکاری در برگزاری اردوهای جهادی بهداشتی و درمانی در مناطق میزبان .
۵ ـ عضویت در کارگروه بهداشت و درمان ستاد مرکزی و انتصاب رئیس این کارگروه از طرف وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی .
۶ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۷ـ قرار دادن موضوعات مطالعاتی و پژوهشی راهیان نور برای پایان نامه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی .
۸ ـ ایجاد و تجهیز پایگاه های اورژانس جاده ای و هوایی در مسیرهای مواصلاتی راهیان نور و یادمان های دفاع مقدس .
۹ـ کمک به انجام مطالعات و پژوهش ها در حوزه های مرتبط با راهیان نور .
۱۰ـ مشارکت در آموزش راویان دفاع مقدس براساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری ستاد مرکزی، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
۱۲ـ عضویت و مشارکت فعال در قرارگاه راهیان نور دانشجویی .
■ وزارت امور اقتصادی و دارایی:
۱ـ تدوین و ابلاغ سالانه نظام بیمه رایگان زائران و مجریان راهیان نور کشور براساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
۴ـ همکاری با ستاد مرکزی در واگذاری به موقع اعتبارات تخصیص یافته از سوی سازمان برنامه و بودجه .
■ وزارت ورزش و جوانان:
۱ـ ایجاد شرایط لازم برای حضور چهره های ملی و فراملی و گروه های ورزشی در راهیان نور .
۲ـ برگزاری تعدادی از مسابقات استانی، منطقه ای، ملی و بین المللی در یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس و توأم با زیارت یادمان ها .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ تدوین و اجرای برنامه های مناسب جهت پیوستن هرچه بیشتر جوانان به کاروان های راهیان نور .
۵ ـ حمایت و تسهیل حضور جوانان به خصوص جوانان عضو سازمان های مردم نهاد در راهیان نور .
۶ ـ استفاده از اماکن اسکان و سالن های ورزشی در استان های مقصد حسب درخواست ستاد مرکزی .
۷ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
■ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
۱ـ قراردادن موضوعات مطالعاتی و پژوهشی راهیان نور برای پایان نامه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی .
۲ـ کمک به انجام مطالعات و پژوهش ها در حوزه های مرتبط با راهیان نور .
۳ـ برنامه ریزی و حمایت از اعزام کاروان های دانشجویی، اساتید و کارکنان به اردوهای راهیان نور .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
۶ مشارکت در آموزش راویان دفاع مقدس بر اساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۷ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور دانشجویی بر اساس سیاست های ستاد مرکزی.
۸ ـ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری فرمانده قرارگاه راهیان نور دانشجویی کشور می باشد .
۹ـ فرمانده قرارگاه راهیان نور سپاه و بسیج جانشین فرمانده قرارگاه راهیان نور دانشجویی کشور خواهد بود .
۱۰ـ احکام انتصاب فرمانده و جانشین قرارگاه راهیان نور دانشجویی کشور از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ وزارت نفت:
۱ـ تأمین انشعاب رایگان گاز یادمان ها و مراکز راهیان نور براساس درخواست ستاد مرکزی .
۲ـ نگهداری، مرمت و ایمن سازی جاده های منتهی به نقاط مشترک نفتی و یادمانی به منظور تردد ایمن زائران راهیان نور .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های وزارت .
۴ـ در اختیار قرار دادن مراکز اقامتی جهت میهمانان راهیان نور در استان های مقصد .
۵ ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
■ وزارت نیرو:
۱ـ تأمین انشعاب رایگان آب و برق یادمان ها و مراکز راهیان نور براساس درخواست ستاد مرکزی .
۲ـ همکاری با ستاد مرکزی در عبور با فاصله دکل ها و کابل های برق از محدوده سرزمینی یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های ستاد مرکزی .
■ وزارت دادگستری:
۱ـ معرفی شعبه یا قاضی کشیک برای ارائه تسهیلات قضایی در حوادث احتمالی راهیان نور در استان های مقصد .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی امنیتی و انتظامی ستاد مرکزی .
■ وزارت راه و شهرسازی:
۱ـ احداث، تعمیر، نگهداری و تجهیز جاده ها، پل ها و معابر مواصلاتی به یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس حسب درخواست ستاد مرکزی برابر بند (ت) ماده (۸۶) قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی .
۲ـ تأمین ماشـین آلات و تجهیزات سنگین و مهندسی برای عملیات عمرانی در یادمان ها .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ ارائه ظرفیت حمل و نقل زمینی، ریلی، هوایی و دریایی به راهیان نور.
۵ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
۶ ـ کمک به وزارت خانه های کشور و نفت در ایجاد و ترمیم جاده های مناطق مرزی و نواحی نفت خیز که مسیر دسترسی به یادمان های دفاع مقدس نیز می باشند .
■ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات:
۱ـ فراهم سازی شرایط و بستر لازم برای برقراری ارتباطات و اینترنت مناسب یادمان ها .
۲ـ چاپ تمبر برحسب نیاز و سیاست های ستاد مرکزی .
۳ـ تجهیز یادمان ها به مانیتورینگ صوت و تصویر .
۴ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۵ ـ تأمین خطوط تلفن ثابت و همراه مورد نیاز راهیان نور و سایر نیاز های ارتباطی در این حوزه .
۶ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۷ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور و کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها .
■ وزارت صنعت، معدن و تجارت:
۱ـ تأمین ماشین آلات خدماتی برای یادمان های مناطق دفاع مقدس .
۲ـ کمک در تأمین کالا های اساسی به منظور کاهش قیمت تمام شده خدمات تغذیه، بهداشتی و ... زائران .
۳ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۴ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های ستاد مرکزی .
■ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:
۱ـ تدوین، تصویب، ابلاغ و نظارت بر اجرای قوانین لازم به منظور پوشش خدمات همه جانبه از کار افتادگی و حمایتی برای مجریان و زائران راهیان نور.
۲ـ پذیرش و درمان رایگان زائران و مجریان راهیان نور در مراکز درمانی تحت پوشش .
۳ـ ایجاد شرایط و تمهیدات لازم برای حضور کارگران واحد های صنعتی، خدماتی و... همراه خانواده آنان در راهیان نور.
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۵ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
■ وزارت امور خارجه:
۱ـ برنامه ریزی و اعزام سفرا و دیپلمات های خارجی به راهیان نور به منظور آشنایی با مظلومیت و حماسه های مردم ایران در دوران دفاع مقدس با رعایت ملاحظات امنیتی و دیپلماتیک .
۲ـ برنامه ریزی و اعزام سفرا و دیپلمات های جمهوری اسلامی ایران شاغل در خارج کشور به راهیان نور .
۳ـ مشارکت و کمک به حضور اتباع سایر کشور ها و ایرانیان مقیم خارج از کشور در اردوهای راهیان نور.
۴ـ کمک به تأمین مترجم برای روایتگری زائران و گردشگران خارجی.
۵ ـ حمایت از گسترش کمی و کیفی راهیان نور بین الملل با کمک سفرا و دیپلمات های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۶ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۷ـ استفاده از ظرفیت های بین المللی برای نشان دادن مظلومیت مردم ایران در حملات شیمیایی.
۸ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
۹ـ کمک به شکل گیری و اجرای راهیان نور محور مقاومت .
■ وزارت اطلاعات:
۱ـ انجام رصدهای اطلاعاتی و امنیتی در محورهای منتهی به یادمان های دفاع مقدس و استان های مقصد به منظور کمک به برقراری امنیت لازم برای راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در کارگروه های تخصصی امور بین الملل و امنیتی انتظامی .
■ سازمان برنامه و بودجه:
۱ـ تقویت و تصویب برنامه ها و اعتبارات پیشنهادی سالانه، پنج ساله و ... ستاد مرکزی به منظور تحقق اهداف راهیان نور کشور .
۲ـ کمک به وزارت خانه های کشور، راه و شهرسازی، نفت، نیرو و آموزش و پرورش برای انجام مأموریت های تصریح شده در بند (۴) ماده ۶۳ و ماده ۸۶ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور .
۳ـ بررسی، تصویب و واگذاری به موقع اعتبارات تخصیص یافته به ستاد مرکزی برای اجرای حرکت عظیم فرهنگی راهیان نور .
۴ـ بررسی و تصویب افزایش اعتبارات ستاد مرکزی متناسب با گستره و حجم مأموریت این ستاد .
■ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران:
۱ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور رسانه براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ تهیه دستور العمل قرارگاه رسانه ای و کارگروه های تخصصی با هماهنگی ستاد مرکزی راهیان نور و ابلاغ آن .
۳ـ پوشش خبری و رسانه ای مناسب راهیان نور کشور .
۴ـ انعکاس اخبار، رویدادها و فعالیت های فرهنگی و معنوی راهیان نور در شبکه های مختلف صداوسیما .
۵ ـ انجام تبلیغات لازم برای تشویق مردم برای حضور در مناطق عملیاتی راهیان نور .
۶ ـ استفاده از ظرفیت فضای مجازی در تبلیغ، ترویج و توسعه راهیان نور .
۷ـ راه اندازی رادیوی راهیان نور .
۸ ـ تولید و پخش مستند ، سریال و برنامه های رادیویی و تلویزیونی راهیان نور .
۹ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی.
۱۰ـ حکم انتصاب فرمانده قرارگاه رسانه ای راهیان نور از سوی رییس ستاد مرکزی صادر می گردد .
■ مدیریت حوزه های علمیه کشور:
۱ـ تهیه دسـتورالعمل حوزه های علمیه کشـور در ارتباط با راهیان نور و ابلاغ به ستادهای استانی .
۲ـ تشکیل و فعال سازی کارگروه های تخصصی عقیدتی دینی در طول سال براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۳ـ تشکیل و اعزام گروه های جهادی، دینی و فرهنگی از طلاب برای حضور در مناطق محروم استان های میزبان با همکاری سازمان بسیج طلاب.
۴ـ هماهنگی تشریف فرمایی مراجع عظام تقلید برای بازدید از استان های مقصد راهیان نور برای تقویت جریان معنوی راهیان نور و تحکیم وحدت دینی .
۵ ـ تهیه و ارائه کتاب یا ویژه نامه شهید شاخص سال روحانیت .
۶ ـ راه اندازی و تشکیل شبکه مبلغین راهیان نور با کمک ستاد مرکزی .
۷ـ تأمین روحانی کاروان ها، اردوگاه ها و یادمان ها با همکاری و کمک سازمان بسیج طلاب و دیگر نهادها و دستگاه ها .
۸ ـ اعزام کاروان های طلاب و روحانیون و خانواده های آنان به اردوهای راهیان نور .
۹ ـ راه اندازی دفتر پاسخ به شبهات و سوالات شرعی در یادمان ها و اردوگاه ها .
۱۰ ـ تهیه گزارش عملکرد و اقدامات حوزه های علمیه و ارسال به ستاد مرکزی .
۱۱ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور و کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی .
۱۲ـ تشکیل و فرماندهی قرارگاه راهیان نور حوزه های علمیه کشور براساس سیاست های ستاد مرکزی.
■ شورای عالی انقلاب فرهنگی:
۱ـ قراردادن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی و گردشگری تعالی بخش در صدر برنامه های اردویی و گردشگری کشور و ابلاغ به دستگاه های فرهنگی برای پیش بینی اعتبارات لازم .
۲ـ گنجاندن راهیان نور در سند مهندسی فرهنگی کشور و پیش بینی ساز و کار تحقق اهداف آن .
۳ـ کمک و پیش بینی ساز و کار های لازم برای نهادینه سازی راهیان نور کشور .
■ شورای عالی مناطق آزاد:
۱ـ مشارکت در تأمین وسایل نقلیه دریایی و زمینی برای راهیان نور در محدوده استانی و ملی .
۲ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و اقدامات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی سـتاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی.
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور کشور .
■ شورای فرهنگ عمومی:
۱ـ قراردادن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی و گردشگری تعالی بخش به عنوان یکی از موضوعات و مباحث اصلی و پیش بینی ساز و کارهای لازم به منظور وارد کردن این امر به فرهنگ عمومی کشور .
۲ـ گنجاندن راهیان نور در اسناد بالا دستی به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی فرهنگ عمومی .
۳ـ کمک و پیش بینی ساز و کار های لازم برای نهادینه و گسترش راهیان نور کشور .
■ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی:
۱ـ مشارکت فعال در گسترش راهیان نور بین المللی براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ کمک به تأمین محتوا و مترجم زبان های خارجی به منظور روایت حماسه های دفاع مقدس برای زائران و گردشگران خارجی.
۳ـ کمک به حضور اتباع سایر کشور ها در راهیان نور و در چارچوب دیپلماسی عمومی .
۴ـ حمایت از گسترش کمی و کیفی راهیان نور بین المللی .
۵ ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در کارگروه بین الملل ستاد مرکزی .
۶ ـ کمک به شکل گیری و اجرای راهیان نور محور مقاومت .
■ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری:
۱ـ ثبت ملی یادمان ها و نقاط حماسی دفاع مقدس براساس درخواست ستاد مرکزی .
۲ـ کمک به گسترش، تولید و عرضه صنایع دستی ویژه زائران راهیان نور (در استان های: آذر بایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر، هرمزگان) و استان هایی که در آینده به عنوان مقصد زائران راهیان نور توسط ستاد مرکزی تعیین می گردند.
۳ـ حمایت و مشارکت در ثبت حقوق آثار ملموس و ناملموس راهیان نور کشور.
۴ـ مشارکت فعال در آموزش مجریان راهیان نور در حوزه های گردشگری جنگ و... حسب درخواست ستاد مرکزی .
۵ ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و محصولات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۶ ـ تهیه محتوی مناسب و روزآمد برای گردشگران خارجی بازدید کننده از یادمان های دفاع مقدس .
۷ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ موضوع به ادارات، دفاتر و زیرمجموعه های استانی .
۸ ـ جانمایی یادمان های دفاع مقدس در نقشه های گردشگری کشور .
۹ ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور، شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان های ستاد مرکزی .
۱۰ـ مشارکت در تعریف و تدوین محورهای گردشگری جنگ و تورهای مشترک با سایر محصولات گردشگری
■ بنیاد شهید و امور ایثارگران:
۱ـ تولید محصولات فرهنگی مکتوب، دیداری و شنیداری از آثار و وصایای شهدا و توزیع بین زائران راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۲ـ ارائه اطلاعات شهدا به قرارگاه ها، مؤسسات مردم نهاد و نهادهایی که ستاد مرکزی تعیین می کند، به منظور تولید محصولات و برنامه های فرهنگی و هنری .
۳ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور و کارگروه تخصصی راویان ستاد مرکزی .
■ دانشگاه آزاد اسلامی:
۱ـ عضویت و مشارکت فعال در قرارگاه راهیان نور دانشجویی.
۲ـ برنامه ریزی و حمایت از اعزام کاروان های دانشجویی، اساتید و کارکنان به اردوهای راهیان نور .
۳ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور کشور .
۴ـ حمایت از احداث زیرساخت های عمرانی و محصولات فرهنگی به عنوان معین یادمان های تعیین شده از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ به دانشگاه ها، مراکز و زیرمجموعه های استانی.
۵ ـ قراردادن موضوعات مطالعاتی و پژوهشی راهیان نور برای پایان نامه های دانشجویان و تحصیلات تکمیلی .
۶ ـ مشارکت در آموزش راویان دفاع مقدس براساس برنامه های ابلاغی ستاد مرکزی .
۷ـ کمک به انجام مطالعات و پژوهش ها در حوزه های مرتبط با راهیان نور .
■ مرکز آمار ایران:
۱ـ نظارت تخصصی بر اجرای طرح آمارگیری راهیان نور.
۲ـ درج آمار و اطلاعات راهیان نور در تقویم آماری کشور .
■ سازمان جمعیت هلال احمر:
۱ـ ایجاد شبکه امداد و نجات در استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر و هرمزگان ویژه راهیان نور .
۲ـ ایجاد پُست های امداد و نجات موقت ودائم و تأمین دارو و تجهیزات مورد نیاز در یادمان ها و مراکز اسکان براساس سیاست های ستاد مرکزی.
۳ـ ایجاد و تجهیز درمانگاه های موقت و دائم در یادمان ها و سایر مراکز بر اساس اعلام نیاز ستاد مرکزی .
۴ـ ارائه کمک های لازم در زمینه اسکان اضطراری براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۵ ـ ایجاد پایگاه امداد هوایی اضطراری براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۶ ـ تأمین بسته های غذایی امداد اضطراری براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۷ـ تأمین کیف و بسته های امداد انفرادی برای مجریان میدانی راهیان نور براساس سیاست های ستاد مرکزی .
۸ ـ آموزش خود امدادی و دگر امدادی به مجریان میدانی راهیان نور کشور .
۹ـ معرفی نمایندگان تام الاختیار برای عضویت در شورای هماهنگی و پشتیبانی راهیان نور، کارگروه تخصصی زائرین و کاروان ها و کارگروه تخصصی بهداشت و درمان ستاد مرکزی .
■ مجلس شورای اسلامی:
۱ـ تدوین و تصویب قوانین پشتیبان و تسهیل کننده راهیان نور .
۲ـ معرفی نماینده تام الاختیار برای عضویت در شورای سیاستگذاری راهیان نور .
۳ـ مطالبه گری در خصوص اجرای قوانین و وظایف ذاتی سازمان ها و نهادها در راهیان نور .
۴ـ توجه به راهیان نور در کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی.
■ دبیرخانه شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور:
۱ـ عضویت نماینده تام الاختیار شورا در کارگروه های تخصصی ستاد مرکزی
۲ـ تبلیغ و ترویج راهیان نور با استفاده ظرفیت نماز جمعه
۳ـ استفاده از ظرفیت مصلاها و محل های اقامه نماز جمعه برای کاروان های راهیان نور حسب نیاز قرارگاه های راهیان نور
۴ـ حضور ائمه جمعه در مناطق عملیاتی و یادمان های دفاع مقدس
■ شورای عالی فضای مجازی:
۱ـ قراردادن راهیان نور به عنوان حرکت عظیم فرهنگی و گردشگری تعالی بخش در سیاستگذاری ها و ابلاغ به دستگاه های ذی ربط .
۲ـ توجه ویژه به راهیان نور در اسناد ملی و راهبردی فضای مجازی کشور .
۳ـ کمک جهت توسعه زیر ساخت های سخت افزاری و نرم افزاری فضای مجازی راهیان نور .
فصل هفتم: سایر هماهنگی ها
۱ـ کلیه دستگاه های یاد شده در سند حاضر، موظفند در چارچوب سیاست های اجرایی ستاد مرکزی، طرح ها و برنامه های پنج ساله و سالانه خود را برای اجرای این سند تدوین و برای بررسی، یکپارچه سازی و تصویب به ستاد یاد شده ارائه نمایند.
۲ـ شورای سیاستگذاری راهیان نورکشور مسئول تدوین، تصویب و ابلاغ سیاست های اجرایی، طراحی ساز و کار تحقق اهداف این سند و هماهنگی و انسجام بخشی بین دستگاه های اجرایی کشور در راستای اجرای سند و نظارت بر حسن اجرای آن می باشد که زیر نظر هیأت امنای بنیاد فعالیت می کند. آئین نامه داخلی شورای سیاستگذاری راهیان نور، توسط ستاد مرکزی تهیه و به تصویب رئیس ستاد کل نیروهای مسلح خواهدرسید.
۳ـ سیاستگذاری و نظارت کلان و راهبردی و روزآمد سازی این سند بر عهده هیأت امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس می باشد .
سند ملی راهیان نور کشور در جلسه ی مورخ ۱۳۹۶/۱۱/۲۶ در ۷ فصل و ۹ ماده و ۳۸۷ بند در هیأت امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس تصویب شد.
رئیس ستادکل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمد باقری